درختان مقدس در ایران باستان را بشناسید
به گزارش گلونی انسان از اعصار گذشته توجه خاصی به درختان داشته و دارد. چه آن زمان که درخت را دارای روان دانسته تابش خورشید، بارش باران و زایش زنان را از آن طلب میکرده و چه امروزه روز، در قرن بیست و یکم، که مدام دغدغه سوختن جنگلها، قطع بیرویه درختان و محدود شدن گونههای گوناگون آن را دارد.
امروزه در تاریخِ انسان باستانی مشاهده میکنیم که نقش درختان از معاش روزمره، افسانهها، آیین و مذاهب فراتر رفته و وارد سنتهای شهریاری و حکومت نیز شده بودند.
ما این سنت را در شهریاری مادی و هخامنشی شاهد هستیم در این دو دوره درخت چنار و تاک گرامی داشته میشده و در برخی از نوشتهها نیز به آن اشاره شده است.
پادشاهان پارسی همواره درخت چنار را گرامی میداشتهاند و چناری زرین در خوابگاه شاه ایرانی یافت میشده است و این چنار مظهری بوده از به دست آوردن سلطنت.
یکی از قدیمیترین نوشتهها در این حوزه به گفته هرودوت تاریخدان یونانی مربوط میشود. او خوابی را از پادشاه آخر ماد روایت میکند که در آن خواب، دختر پادشاه تاکی را در بطن میپروراند و آن تاک تمامی آسیا را در بر میگیرد و بر ما آشکار است که آن دختر مادر کوروش بزرگ بوده است.
انگور در اساطیر ایرانی سنبلی است از خون و خون هم مایه اصلی حیات است.
از آنجایی که رگههایی از آیین بومی مادرسالاری در دولت هخامنشی دیده میشود و بر طبق آن سنت بومی سلطنت از طریق زنان ادامه مییافته است هیچ بعید نیست که تاکِ پیچیده شده دور چنار در نوشتههای بازمانده، نماد همسر شاه فعلی، مادر شاه آینده و ادامه دهنده نسل هخامنشی باشد.
درخت چنار در نجد ایران همواره مقدس شمرده میشده است. این درخت از عظیمترین درختان منطقه بوده و همواره از سایه دایما گسترده و برگهایی سرسبز برخوردار بوده است.
عمر طولانی و پوستاندازی هرساله درخت نیز از دیگر دلایلی است که درخت چنار را در نظر مردمان منطقه حائز اهمیت، قابل توجه و مقدس ساخته است.
هرچند گفتنی است که تقدس و ستایش درختانی چون خرما، چنار، انار و سرو مختص ایران نبوده و در اکثر فرهنگها مشترک است.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری