لید خبر را بشناسید و درست به کار ببرید
لید خبر را بشناسید و درست به کار ببرید
به گزارش گلونی پاراگراف یا بند اول خبر را در تنظیم خبر به سبک هرم وارونه «لید» می‌نامند.
لید؛ در زبان انگلیسی به معنی هدایت و راهنمایی است.
در حقیقت پاراگراف اول یا لید خبر می‌تواند خواننده را به خواندن متن خبر هدایت کند. یا او را از خواندن و پی‌گیری خبر باز دارد.
لید خبر را بشناسید و درست به کار ببرید
این بخش معمولا شامل یک یا حد اکثر دو جمله (۳۰ تا حد اکثر ۴۰ واژه) است. در لید چکیده مهم‌ترین مطلب یا خلاصه مهم‌ترین قسمت خبر بیان می‌شود تا خواننده را جذب کند و او به خواندن متن و دنباله خبر ترغیب شود.
لید بی‌محتوا و لید با محتوای زیاد
لید بی‌محتوا: به طورکلی هر رویداد خبری حاوی مطالب مهم یا نکات جالبی است که می‌توان چکیده مهم‌ترین قسمت آن را در لید خبر قرار داد. خبرنگار باید از نوشتن مطالب کلی و بی‌محتوا (کلیشه‌ای) که مطلبی به خواننده منتقل نمی‌دهد، خودداری کند.
مثال: (لید کلی و بی‌محتوا)
دیروز در جلسه هیئت‌دولت در مورد تورم و جلوگیری از افزایش قیمت‌ها بحث و تصمیمات لازم گرفته شد.
لید با محتوای زیاد: به همان اندازه که لید بی‌محتوا مناسب نیست، لیدی هم که به شش عنصر خبر پاسخ گوید، مناسب نیست.
مثال: (لید با محتوای زیاد)
عباس حسین زاده، هفده ساله، دانش‌آموز دبستان ابن سینا، ساعت ۳ بعد از ظهر دیروز هنگام عبور از خیابان سعدی با اتوبوس شماره ۱۴۲۷۲-تهران ۱۲ به رانندگی حسین نیکنام، ۴۸ ساله، تصادف کرد و ساعتی بعد به علت خونریزی مغزی در بیمارستان سینا درگذشت.
انواع لید
۱- لید سوالی یا استفهامی: لید سوالی، با یک پرسش آغاز می‌شود، که باید جذابیت، گیرایی و کنجکاوی دانستن به پاسخ آن را در مخاطب برانگیزد و او را به شوق خواندن خبر بکشاند.
۲- لید نقلی: نقل مهم‌ترین قسمت از گفته‌های اشخاص (شهرت) در پاراگراف اول خبر، لید را نقلی می‌سازد. هنگام تنظیم خبر، خبرنگار باید تصمیم بگیرد به چه صورت می‌خواهد مطالب خود را تنظیم کند.
نقل‌قول مستقیم: در نقل قول مستقیم، مطلب دقیقا همان‌طور که بیان شده، نوشته می‌شود. از این رو هیچ‌گاه نباید در زمانی که تردید درکلمات به کار برده شده توسط گوینده وجود دارد از نقل قول مستقیم استفاده کرد. مطلبی که از آن به صورت نقل قول مستقیم استفاده می‌شود، در داخل علامت نقل قول (گیومه…) قرار می‌گیرد.
نقل قول غیر مستقیم: در نقل قول غیر مستقیم، مفهوم مطلب شخص (منبع خبری) به صورت درست و روشن به نقل از او نوشته می‌شود و الزاما همان کلمه‌های به کار برده شده از طرف شخص، نخواهد بود. به همین خاطر در نقل قول غیر مستقیم از گیومه استفاده نمی‌شود.
۳- لید تاریخی: در این لید، ضمن یادآوری سابقه‌ای رویداد یا ذکر تاریخچه‌ای که به حادثه کنونی منتهی شده است، می‌توان علاقمندی مخاطبان را تحریک کرد.
۴- لید تشریحی و تحلیلی: پراستفاده‌ترین لید در خبرهای عمدتا سیاسی و اقتصادی و گزارش‌های خبری، لید تشریحی و تحلیلی است. این گونه لید بر اساس داده‌ها و اطلاعات خبری نگارش می‌شود واصل اطلاعات زیر بنای نگارش این‌گونه لیدهاست.
۵- لید توصیفی: در لید‌های توصیفی، تصویر سازی با استفاده از واژگان وصفی به منظور القای زیبایی‌ها و تحریک احساسات صورت می‌گیرد.
۶- لید ضرب‌المثل (تمثیلی): شروع این‌گونه لیدها با ضرب‌المثل است و بیانگر موضوع رویداد. ضرب‌المثل باید با نوع رویداد هماهنگی داشته باشد و در واقع مصداق رویداد باشد.
۷- لید فهرستی: در برخی از رویدادها، نکات مهم هم‌سان و هم‌طراز از نظر ارزشهای خبری نظیر فراگیری (دربرگیری)، وجود دارد که به صورت فهرست شده می‌توان در لید قرار داد.
نکات ضروری برای نگارش لید (لید را بشناسید):
۱- لید حاوی مطالب مبهم، گنگ و جزئی نباشد.
۲- تعداد كلمه‌های لید از ۴۰ واژه تجاوز نكند و حداكثر در۲ جمله نوشته شود.
۳- نام افراد در صورتی نوشته شود كه مشهور باشند در غیر این صورت بهتر است عنوان یا خصوصیات دیگرش ذکر گردد.
۴- محتوای لید با تیتر خبر هماهنگ باشد و یك مطلب را بیان كند.
۵- لید، چكیده مهم‌ترین مطلب را به صورت مشخص بازگو كند.
۶- لیدی كه به هرشش عنصر خبری به صورت كامل پاسخ گوید مناسب نیست.
۷- توجه به سوالات ذیل ضروری است:
كدام یك از نكته‌های واقعه از دیگری مهم‌تر است؟
تغییرهای جدید رویداد چه بوده است؟
چگونه با كم‌ترین كلمه می‌توان بهترین لید را نوشت؟
پایان پیام
نویسنده: عارفه شایان
کد خبر : 225692 ساعت خبر : 12:09 ب.ظ