اردک مرمری یک پرنده خجالتی است
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره اردک مرمری آمده است:
ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۳۹ تا ۴۲ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۶۳ تا ۶۷ سانتی‌متر است.
از اردک‌های روی آبچر کوچک جثه با بدن به رنگ قهوه‌ای تیره و روشن با طرح مرمری است.
نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند.
پرنده بالغ به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری دیده می‌شود و خال‌هایی کرم رنگ دارد که آن را از سایر اردک‌ها به خوبی قابل تشخیص می‌کند.
نوار تیره‌ای از چشم تا پس سر کشیده شده و پرهای دراز پس سر، کاکل کوچکی را تشکیل می‌دهند.
آینه بالی و طرح مشخصی در پرواز ندارد، البته به جز شاهپرهای ثانویه کمرنگ و دم که انتهای آن سفید است.
تنها اختلاف پرنده نر و ماده در کاکل کوچک‌تر ماده است.
پرنده نابالغ شبیه به بالغ‌ها است ولی خاکستری‌تر و مات‌تر و فاقد خال‌های کرم رنگ در روتنه است و زیرتنه یکدست کرم رنگ دیده می‌شود.
ویژگی‌های زیستی
تالاب‌های آب شیرین به نسبت کم عمق با اندازه کوچک یا متوسط با پوشش گیاهی مناسب، دشت‌های سیلابی، آب‌بندان‌ها، شبکه‌های زهکش و رودخانه‌های با جریان آرام را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند.
اردک مرمری پرنده‌ای خجالتی است و اغلب به صورت جفت و یا در دسته‌های کوچک دیده می‌شود.
پروازی شبیه به «خوتکا» ولی با بال زدن‌های آرامتر دارد.
در سطح آب و یا با فرو بردن سر و گردن درون آب به تغذیه از گیاهان آبزی و نیز کرم‌ها، حلزون‌ها، حشرات آبزی و لارو آنها می‌پردازد.
جوجه‌آوری از اواخر اردیبهشت به صورت منزوی و یا با تشکیل کلنی در حاشیه پیکره‌های آبی، بین پوشش گیاهی انبوه و یا زیر بوته‌های کوتاه آغاز می‌شود.
تک همسر است و آشیانه‌اش گودی کم عمق با مقداری مواد گیاهی، کرک و پر است که آن را روی زمین و به ندرت درون حفره‌ها بنا می‌کند.
معمولا نه تا ۱۳، گاهی پنج تا ۱۸ تخم بیضی تا نیمه بیضی، نخودی مایل به زرد یا کرم رنگ و به ابعاد ۳۴ × ۴۶٫۲ میلی‌متر می‌گذارد.
تفریخ تخم‌ها ۲۵ تا ۲۷ روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند.
از طول دوره پرورش جوجه‌ها، اطلاعاتی در دست نیست.
پراکنش و فراوانی
به تعداد مناسب در برخی تالاب‌های استان‌های خوزستان و فارس جوجه‌آوری می‌کند.
گزارش‌هایی نیز مبنی بر جوجه‌آوری به تعداد کم در تالاب‌های حوضه دریاچه ارومیه و حوضه سیستان (در سال‌های مناسب) موجود است.
همچنین به تعداد فراوان در تالاب شادگان و به تعداد کمتری در تالاب‌های استان فارس زمستان گذرانی می‌کند.
به صورت مهاجر عبوری کمیاب در نواحی جنوبی دریای کاسپین، استان‌های مرکزی و تهران نیز ثبت شده است.
وضعیت حفاظت
جزء پرندگان آسیب‌پذیر (VU) است.
در ایران نیز در فهرست پرندگان حمایت شده قرار داشته و دارای ارزش حفاظتی است.
از مهمترین عوامل تهدید کننده این گونه در مقیاس بین‌المللی می‌توان به تخریب و از دست رفتن بخش عمده‌ای از زیستگاه‌های جوجه‌آوری به دلیل تبدیل شدن تالاب‌ها به زمین‌های کشاورزی، کاهش پوشش گیاهی حاشیه‌ای نظیر نی‌ها و لوییها به واسطه سوزاندن، برداشت و چرای بیش از حد آنها و همچنین مرگ و میر ناشی از آلودگی به پساب‌های کشاورزی و فاضلاب‌های صنعتی اشاره کرد.
همچنین جمع‌آوری تخم، شکار غیرقانونی (به ویژه در زمان جوجه‌آوری)، خفگی در تورهای ماهیگیران و مسمومیت ناشی از سرب، از تهدیدهای اخیر برای این گونه معرفی شده است.
پایان پیام
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
