بوتیمار کوچک یک پرنده منزوی و بسیار مخفی کار است
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره بوتیمار کوچک آمده است:
ویژگیهای ظاهری: طول بدن ۳۲ تا ۳۸ سانتیمتر و گستردگی بالها ۵۲ تا ۵۸ سانتیمتر است.
کوچکترین حواصیل در این خانواده است که بدنی سیاه و نخودی دارد.
نر و ماده تقریبا همشکل و دارای اندک تغییرات فصلی هستند.
پرنده نر بالغ، تارک سر، پس سر، روتنه، شاهپرهای اولیه و ثانویه و دم سیاه با جلای سبز دارد.
گردن، سینه، زیرتنه و پوشپرهای روی بالها زرد نخودی کمرنگ است.
پرنده ماده بالغ، شباهت زیادی به نر دارد ولی روتنه قهوهای تیره و رگه رگه، زیرتنه نخودی رگه رگه و پوشپرهای روی بالهایش قهوهای نخودی است.
پرنده نابالغ به طور کلی قهوهای رگه رگه است.
ویژگیهای زیستی
گستره وسیعی از انواع زیستگاههای آب شیرین باتلاقی، رودخانهای، حاشیه دریاچهها، ماندابها و تالابهای سیلابی با پوشش حاشیهای متراکمی از نی و گیاهان مشابه با درختان و بوتههایی نظیر بید، توسکا و یا سایر گیاهان خزانکننده را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
همچنین در زیستگاههای انسان ساخت، نظير استخرهای پرورش ماهی و کانالهای آبرسانی دیده میشود.
پرندهای منزوی و بسیار مخفی کار است ولی در مکانهایی که پناه مناسبی برایش فراهم باشد، به خوبی به انسان نزدیک میشود.
در هنگام احساس خطر، سر و گردن خود را به حالت عمودی و به موازات ساقههای نی نگاه داشته و خود را استتار میکند.
اغلب در هنگام طلوع و غروب فعال است و در سایر ساعات روز به حالت قوز کرده در حاشیه نیزارها میایستد.
پروازی با بال زدنهای به نسبت سریع دارد و نزدیک به سطح آب یا بالای نیها پرواز میکند.
به طور عمده از ماهیها، دوزیستان و حشرات تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد و به طور منزوی، گاهی در کلنیهای کوچک، در نیزارهای متراکم و درختزارهای حاشیه پیکرههای آبی آغاز میشود.
تک همسر است و آشیانهاش تودهای متراکم از ساقههای نی و شاخههای درختان است که آن را بر روی نیها یا درختچهها و درختان بنا میکند.
معمولا پنج تا شش و گاهی چهار تا ۱۰ تخم بیضی کوتاه تا نیمه بیضی، به رنگ سفید و به ابعاد ۲۵,۹×۳۴,۹ میلیمتر میگذارد.
تفریخ تخمها ۱۶ تا ۱۹ روز به طول میانجامد.
جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند و در ابتدا توسط غذای نیمه هضم شده و برگردانده شده در کف آشیانه تغذیه میشوند. پرورش جوجهها ۲۵ تا ۳۰ روز به طول میانجامد.
پراکنش و فراوانی: مهاجر تابستان گذران و عبوری اغلب بومسازگانهای آبی عمده کشور است.
همچنین در برخی زمستانها تعداد بسیار کمی از این پرنده در تالابهای استانهای فارس و مازندران باقی میمانند.
وضعیت حفاظت: در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.
پایان پیام