سنقر تالابی با حرکتی ناگهانی به طعمه خود یورش می‌برد

به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره سنقر تالابی آمده است:

ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۴۸ تا ۵۶ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۱۱۵ تا ۱۳۰ سانتی‌متر است.

سنقری درشت جثه با بدن کشیده و بال‌ها، پاها و دم بلند است.

به واسطه جثه درشت‌تر، بال‌های پهن‌تر و فقدان لکه سفید در دمگاه از سایر سنقرها متمایز می‌شود.

نر و ماده متفاوت (ماده اندکی بزرگتر) و فاقد تغییرات فصلی هستند.

پرنده نر بالغ سر، پس گردن و سینه نخودی رگه رگه دارد.

روتنه و پوشپرهای روی بال‌ها قهوه‌ای تیره است.

انتهای شاه‌پرهای اولیه سیاه و مابقی بخش‌های بال‌ها خاکستری است که از سطح زیر بدن نیز دیده می‌شود.

پرهای دم نیز خاکستری است. در پرنده ماده بالغ، رنگ عمومی بدن قهوه‌ای تیره است، سر و جلوی بال‌ها کرم رنگ و نوار چشمی تیره دارد که تا دو طرف گردن امتداد می‌یابد.

پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده است ولی بدن به رنگ قهوه‌ای تیره است و پرهای پرواز رنگ پریده‌تر و معمولا فاقد رنگ کرم در سر و جلوی بال‌ها است.

ویژگی‌های زیستی

حاشیه آب‌های شیرین و لب‌شور کم‌عمق، راکد یا با جریان بسیار آرام و با پوشش متراکمی از نی‌ها، لویی‌ها و درختچه‌ها و گاهی اوقات علفزارها و زمین‌های زراعی را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند و از کوهستان‌ها، جنگل‌ها و درختزارها دوری می‌کند.

در خارج از دوره جوجه‌آوری اغلب به صورت منزوی دیده می‌شود و به تنهایی یا در دسته‌های کوچک مهاجرت می‌کند.

پرنده‌ای سبکبال با پروازی بسیار نرم و آرام است.

سنقر تالابی برای شکار در ارتفاع کم پرواز می‌کند و در فاصله بال زدن‌ها در حالی که بال‌ها را به شکل «۷» بالاتر از سطح بدن نگاه داشته است، بال‌بازروی می‌کند و با حرکتی ناگهانی به طعمه خود یورش می‌برد.

از گستره وسیعی از مهره‌داران خشکی‌زی و آبزی نظیر پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها، همچنین جانوران مریض و زخمی و لاشه آنها و به ندرت از حشرات تغذیه می‌کند.

جوجه‌آوری از اواسط اسفند تا اواخر خرداد و با تشکیل قلمرو و یا به شکل کلنی‌هایی متشکل از چند آشیانه در حاشیه تالاب‌های وسیع با پوششی متراکمی از گیاهان حاشیه‌ای نظیر نی‌ها و لویی‌های بلند و گاهی در مزارع غلات آغاز می‌شود.

اغلب تک همسر و گاهی چند همسر (یک نر با دو و به ندرت با سه ماده) است.

آشیانه‌اش توده‌ای حجیم از ساقه‌های نی، لویی و شاخه‌های درختچه‌ها و درختان است که آن را روی توده‌های نی و لویی در آب‌های بسیار کم‌عمق، روی درختچه‌های حاشیه‌ای و گاهی اوقات روی زمین بنا می‌کند و درونش را با علوفه و ساقه‌های نازک می‌پوشاند.

معمولا چهار تا پنج و گاهی سه تا هشت تخم نیمه بیضی کوتاه، صاف، به رنگ سفید مایل به آبی، به ابعاد ۳۸,۸× ۵۰٫۱ میلی‌متر می‌گذارد.

تفریخ تخم‌ها ۳۳ تا ۳۸ روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند.

در حدود ۳۵ تا ۴۰ روزگی آشیانه را ترک می‌کنند ولی تا حدود ۲۰ روز پس از آن همچنان وابسته به والدین هستند.

پراکنش و فراوانی

مقیم بیشتر تالاب‌های بزرگ کشور است و در طول سال در اغلب تالاب‌های نواحی جنوبی دریای کاسپین و برخی تالاب‌های استان‌های خوزستان، فارس و سیستان و بلوچستان دیده می‌شود.

به علاوه، در برخی تالاب‌های غرب کشور نیز جوجه‌آوری می‌کند.

وضعیت حفاظت: در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.