عقاب مارخور درجا بال می‌زند

به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره عقاب مارخور آمده است:

ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۶۲ تا ۶۷ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۱۸۵ تا ۱۹۵ سانتی‌متر است.

از عقاب‌های متوسط جثه با بال‌های بلند و وسیع، گردن کوتاه، سر پهن شبیه به جغد (در هنگام استراحت)، منقار کوچک و چشمان زرد رنگ است.

نر و ماده هم‌شكل (ماده اندکی بزرگتر) و فاقد تغییرات فصلی هستند.

پرنده بالغ، گلو و بالا سینه قهوه‌ای تیره، زیرتنه و زیر بال‌های به طور مشخص سفید همراه با چندین نوار خال‌های تیره رنگ دارد.

البته در برخی افراد این لکه قهوه‌ای تیره و خال‌های نواری شکل دیده نمی‌شود.

روتنه قهوه‌ای و شاهپرهای اولیه خاکستری نقره‌ای، دم باریک و بلند با سه نوار عرضی تیره، تارسوس فاقد پر و انگشتان پاها خاکستری مایل به آبی است.

از «عقاب ماهیگیر» و سارگپه‌ها به واسطه فقدان لکه تیره در سطح زیر بال‌ها (در ناحیه مچ‌ها) و نیز نوارهای عرضی دم تمیز داده می‌شود.

پرنده نابالغ تا حد زیادی شبیه به پرنده بالغ و تشخیص آن دشوار است.

ویژگی‌های زیستی

نواحی خشک سنگی و صخره‌ای، کوهستان‌ها و دره‌های تنگ، حواشی جنگل‌ها، بیشه‌زارها و دشت‌های باز و وسیع با بوته‌های کوتاه و زمین‌های بایر یا نیمه کشت شده دارای خار و خاشاک با درختان پراکنده را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند.

پروازی آرام با بال‌زدن‌های قوی دارد.

قادر است تا با درجابال‌زنی مدتی به نسبت طولانی را به جست‌وجوی غذا بپردازد.

بیشتر از مارها و مارمولک‌ها و همچنین از جوندگان کوچک و جوجه پرندگان تغذیه می‌کند.

جوجه‌آوری از اواسط فروردین تا اواسط خرداد در درختزارهای باز آغاز می‌شود.

تک همسر است و آشیانه‌اش را که توده‌ای از سرشاخه‌های بلند و باریک است، روی درختان و به ندرت در لبه صخره‌ها بنا می‌کند و درونش را با برگ‌های سبز می‌پوشاند.

یک تخم بیضی کوتاه تا نیمه بیضی کوتاه، تا حدی صیقلی، به رنگ سفید و به ابعاد ۵۷,۸ × ۷۳,۵ میلی‌متر می‌گذارد.

تفریخ تخم ۴۷ روز به طول می‌انجامد. جوجه در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین است.

در حدود ۶۰ روزگی آشیانه را ترک می‌کند و در ۷۰ تا ۷۵ روزگی پرواز می‌کند.

پراکنش و فراوانی: تابستان‌ها در نواحی جنوبی دریای کاسپین و گاهی در آذربایجان، شمال خراسان، رشته کوه‌های زاگرس و ارتفاعات استان کرمان مشاهده می‌شود.

همچنین به صورت مهاجر عبوری در بسیاری از مناطق ایران دیده شده است.

وضعیت حفاظت: در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.