لودویگ فون میزس مرد پرکار مکتب اتریش

در ۱ شهریور ۱۴۰۰ 0

به گزارش گلونی لودویش هاینریش الدر فون میزس (زاده ۲۹ سپتامبر ۱۸۸۱- درگذشته ۱۰ اکتبر ۱۹۷۳م.)، یکی از پرکارترین اعضای مکتب اتریش بود که در درازنای حیات خویش، کتب و مقالات بسیاری را در حوزه‌‌های تاریخ، جامعه‌‌شناسی، فلسفه و اقتصاد تالیف نمود و از او به عنوان یکی از نظریه‌‌پردازان لیبرالیسم کلاسیک یاد می‌‌شود.

فون میزس با زبانی غیر تخصصی که درک آن برای همه قشرهای جامعه سهل و ممکن باشد به بیان اندیشه‌‌های خود می‌‌پرداخت و چندان در قید و بند پیچیدگی‌‌های ادبی و فلسفی رایج که از سوی برخی فلاسفه مورد استفاده قرار می‌‌گرفتند نبود.

فون میزس واقعیت‌‌های تاریخی را با زبانی ساده و البته دیدی اقتصادی مورد بررسی قرار داده و بیان می‌‌کند.

برای نمونه، زمانی‌که درباره نقش سرمایه‌‌داری در از هم ‌‌پاشیدن نظام فئودالیسم بحث می‌‌کند و سپس به بررسی پیامدهای مربوط به روی کار آمدن گونه‌‌های مختلف دولت‌‌ها می‌‌پردازد، از همین زبان ساده و دیدگاه اقتصادی بهره می‌‌برد.

فون میزس یکی از منتقدان سوسیالیسم است و در آثار خود با بررسی ریشه‌‌ای و استدلالی نظرات اندیشمندان سوسیالیسم‌ سعی دارد تا به اشتباهات استدلالی و ادراکی آن‌‌ها بپردازد و در عین حال ویژگی‌‌های لیبرالیسم را نیز مورد بررسی قرار بدهد.

یکی از مهم‌ترین نظریات او در نقد سوسیالیسم، بیش از سایرین شهرت یافته است.

فون میزس در این نظریه بر این باور شاکله یافته که سوسیالیسم از نظر اقتصادی محکوم به شکست است.

او این نظریه را در سال ۱۹۲۰م. در یکی از مقالات خود بیان کرده و تشریح نمود. فون میزس در این مقاله بر این باور است که یک دولت سوسیالیست نمی‌تواند محاسبات اقتصادی لازم برای سازماندهی مؤثر یک اقتصاد پیچیده را انجام دهد.

علیرغم اینکه برخی از اقتصاددانان سوسیالیست چون اسکار لنج و آبا لرنر با او به مخالفت برخاستند اما اقتصاددانان مدرن متفق‌القولند که بحث فون میزس به همراه توضیحاتی که هایک بر آن نوشته، درست است.

شماری از آثار مهم لودویگ فون میزس عبارت‌‌اند از «کنش انسانی»، «سوسیالیسم»، «لیبرالیسم»، «تئوری پول و اعتبار»، «بوروکراسی و ذهنیت ضد سرمایه‌دارانه» و تا کنون چند مجلد از آثار او به زبان فارسی نیز ترجمه شده‌اند.

مجموعه مقالات گردآوری شده فون میزس، امروزه به واسطه چند موسسه و مرکز مطالعاتی همچون «آرشیو دانشگاه Grove city در پنسیلوانیای غربی»، «آرشیو مسکو»، «اتاق تجارت وین»، «انجمن دانش‌آموختگان مطالعات بین‌الملل در ژنو» و «انستیتو هوور در دانشگاه استنفورد»، برای مطالعه و تحقیق در دسترس محققان و پژوهشگران قرار گرفته‌‌اند.