ماهی سونگ را بشناسید
- سایر نام‌های فارسی: نعربج، انزه، بچ، نربچ، بال زرد
- نام علمی: Luciobarbus esocinus
- نام‌های انگلیسی: Tigris Salmon, Euphrates Salmon, Pike barbel, Mangar
به گزارش گلونی ماهی سونگ گونه‌های متعلق به خانواده کپورماهیان (Cyprinidae) و زیرخانواده باربوس‌ماهیان (Barbinae) بوده که به سبب داشتن اندازه بزرگ، سری باریک و شبیه به اردک‌ماهیان، داشتن دو جفت سبیلک در اطراف دهان، خار بزرگ مضرس و دندانه‌دار در باله پشتی و لب‌های نسبتاً ضخیم تمایز داده می‌شود.
رنگ بدن این ماهی نقره‌ای تا سبز زیتونی است. این گونه بومی حوضه‌های آبریز دجله و فرات و کشورهای ایران، عراق، سوریه و ترکیه است.
در ایران این گونه عمدتاً در حوضه دجله (استان‌های لرستان، خوزستان، فارس و بوشهر) پراکنش دارد. زیستگاه این گونه شامل رودخانه‌های بزرگ و سدها در گودال‌های عمیق و قسمت‌های میانی رودخانه است.
تصویر زیر محدوده پراکندگی ماهی سونگ که شامل حوضه‌های آبریز رودخانه‌های دجله و فرات می‌شود را نشان می‌دهد. (منبع: gbif)
اندازه ماهی سونگ تا ۲۳۰ سانتی‌‌‌‌متر و وزن بیش از ۱۵۰ کیلوگرم گزارش شده که از بزرگترین کپورماهیان باقی‌‌‌‌مانده جهان به شمار می‌‌‌‌رود.
طول عمر این گونه حداقل ۱۷ سال گزارش شده است. بلوغ جنسی در طول بالای یک متر (احتمالا در ماده‌‌‌‌ها ۱۰ سالگی و در نرها ۴ سالگی) رخ داده و زمان زیادی برای بلوغ آن لازم است.
بر این اساس توانایی بازسازی جمعیت این گونه پایین بوده و چیزی حدود ۴/۵ الی ۱۴ سال زمان برای دو برابر شدن جمعیت ماهی سونگ نیاز است.
این ماهی در آبهای شیرین مهاجرت کرده و برای تخم‌‌‌‌ریزی به رودهای تغذیه کننده تالاب‌‌‌‌ها و دریاچه‌‌‌‌ها (طبیعی یا مصنوعی) مهاجرت می‌‌‌‌کنند.
زمان تولید مثل از اسفند تا اردیبهشت در دمای ۲۴ درجه سانتی‌‌‌‌گراد بر روی بسترهای قلوه‌‌‌‌سنگی رودخانه و نواحی کم‌‌‌‌عمق دریاچه‌‌‌‌ها بر روی بسترهای سنگربزه‌‌‌‌ای اتفاق می‌‌‌‌افتد.
تخم‌‌‌‌ریزی به صورت یک جا و یک مرتبه صورت گرفته و میزان تخم تولید شده توسط ماهی ماده چیزی حدود ۶۰۰ هزار عدد تخمین زده شده است.
تغذیه این ماهی عمدتاً شامل ماهیان شده اما از بی‌‌‌‌مهرگانی چون سخت پوستان، حشرات آبزی، زئوپلانکتون‌‌‌‌ها و حتی فیتوپلانکتون‌‌‌‌ها و همچنین پرندگان نیز تغذیه می‌‌‌‌کنند.
ماهی سونگ به دلیل صید بیش از حد به ویژه به علت استفاده از روش‌‌‌‌های نامعمول همچون الکتورشوکر، مواد منفجره و مواد سمی دچار کاهش جمعیت شده است.
همچنین عواملی چون آلودگی آب، سدسازی (انسداد مسیرهای مهاجرتی)، برداشت زیاد آب و کاهش منابع آبی از جمله دیگر تهدیدات این گونه به شمار می‌‌‌‌آیند. این گونه دارای ارزش صیادی بالا بوده و همچنین پتانسیل آبزی‌‌‌‌پروری نیز دارد.
وضعیت حفاظتی این گونه توسط تخمین های اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) آسیب پذیر (Vulnerable) گزارش شده است.
منابع تصاویر: وبسایت شخصی برایان کد و ماهیان بزرگ در دنیا
نویسنده: میلاد خسروی کارشناسی ارشد بیوسیستماتیک جانوری
جهت مطالعه بیشتر:
- کیوانی، ی.، نصری، م.، عباسی، ک.، عبدلی، ا. ۱۳۹۵. اطلس ماهیان آبهای داخلی ایران. انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست. صفحه ۶۷.
- عبدلی، ا. ۱۳۹۶. راهنمای میدانی ماهیان آبهای داخلی ایران. انتشارات ایران‌شناسی. صفحه ۱۲۰.
- Coad, B. W., 2021. The freshwater fishes of Iran. Retrieved September, 6, 2021. Brian W. Coad personal website. From www.Briancoad.com. Version (22 March 2020)
- Freyhof, J. 2014. Luciobarbus esocinus. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e. T19378572A19848902. Downloaded on 05 September 2021.
- Froese, R. and D. Pauly. Editors. 2021. FishBase “Luciobarbus esocinus”. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, version (06/2021).
پایان پیام
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
