سارگپه معمولی
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره سارگپه (سارگپه معمولی) آمده است:
ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۵۱ تا ۵۷ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۱۱۳ تا ۱۲۸ سانتی‌متر است.
پرنده شکاری متوسط‌جثه با سر کوچک و گرد، گردن کوتاه و ضخیم، بال‌های پهن و دم کوتاه و گرد است.
در ریخت‌های متنوع از تیره تا روشن دیده می‌شود، اما ریخت قهوه‌ای تیره آن معمول‌تر است.
نر و ماده همشكل (ماده اندکی بزرگتر) و فاقد تغییرات فصلی هستند.
پرنده بالغ روتنه قهوه‌ای و شاهپرهای پرواز قهوه‌ای تا قهوه‌ای مایل به سیاه دارد.
روی دم قهوه‌ای و زیر آن سفید با راه راه عرضی باریک و تیره، همراه با یک نوار پهن تیره در انتها است.
زیرتنه قهوه‌ای تا قهوه‌ای مایل به سیاه و نوار روشنی در بخش بالایی دارد که سینه را از شکم جدا می‌کند.
در حال پرواز، خطوط طولی به رنگ خاکستری، قهوه‌ای تا زرد مایل به قهوه‌ای در پوشپرهای زیر بال‌ها قابل مشاهده است.
شاهپرهای پرواز مایل به سفید و در انتها سیاه هستند و تشکیل نواری سیاه در حاشیه و نوک بال‌ها می‌دهند.
همچنین پاهای بدون پر و زرد رنگ دارد.
پرنده نابالغ فاقد نوار انتهایی دم و خطوط زیرتنه به خصوص در ناحیه شکم و زیر بال‌ها بیشتر و واضح‌تر است.
زیرگونه B.b.vulpinus پروبال و دم روشن‌تر مایل به خرمایی و شاهپرهای روشن‌تر در زیر بال‌ها دارد و لكه تیره در سطح زیر بال‌ها در ناحیه مچ‌ها به سختی قابل مشاهده است.
ویژگی‌های زیستی
حاشیه جنگل‌ها، درختزارها، کشتزارها، دامنه‌های پرشیب، لبه پرتگاه‌ها یا بلندی‌های با پوشش درختی، اراضی مزروعی با درختان پراکنده و حاشیه تالاب‌ها را ترجیح می‌دهد و از استپ‌های نیمه خشک، حاشیه کویر و نواحی بدون درخت دوری می‌کند.
با بال‌هایی «۷» شکل و اندکی بالاتر از سطح بدن و دمی گسترده شده، بال‌بازروی می‌کند و گاهی درجابال می‌زند.
از پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان، دوزیستان، حشرات و کرم‌های خاکی و همچنین لاشه‌ها در زمستان تغذیه می‌کند.
جوجه‌آوری از اوایل تا اواخر فروردین آغاز می‌شود.
سارگپه معمولی تک همسر است و آشیانه‌اش توده بزرگی از ساقه‌ها و شاخه‌های گیاهان قابل دسترس است که آن را در لبه پرتگاه‌ها و بیرون زدگی‌های صخره‌ها، روی درختان و به ندرت روی زمین در دامنه‌های شیبدار بنا می‌کند و درونش را با خزه و سرشاخه‌های برگدار می‌پوشاند.
معمولا سه تا چهار و گاهی یک تا شش تخم نیمه بیضی کوتاه تا بیضی کوتاه، به رنگ سفید، با خال‌هایی به رنگ قرمز مایل به بلوطی و یا قهوه‌ای مایل به خاکستری و به ابعاد ۴۵,۵ ×۵۶,۸ میلی‌متر می‌گذارد.
تفریخ تخم‌ها بسته به تعداد تخم از ۳۳ تا ۴۲ روز طول می‌کشد.
جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند.
پرورش جوجه‌ها ۵۰ تا ۵۵ روز به طول می‌انجامد.
پراکنش و فراوانی
زیرگونه B. b. menetriesi مقیم جنگل‌های ناحیه خزری است ولی زیرگونه B. b. vulpinus در پاییز و بهار به صورت مهاجر عبوری در شمال غرب و جنوب غربی کشور دیده می‌شود.
همچنین تعداد کمی از افراد این زیرگونه در استان‌های مازندران و گیلان و نواحی جنوب غرب ایران زمستان‌گذرانی می‌کنند.
وضعیت حفاظت: در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.
با سایر عقاب‌های ایران آشنا شوید
پرندگان حمایت شده ایران را بشناسید
پایان پیام
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
