ساخت دارالخلافه ناصری در چنین روزی آغاز شد
عکس خبر مربوط به دروازه شهر ری، یکی از دروازه‌های تهران قدیم است.
به گزارش گلونی هیچگاه مسئله امنیت، از تشکیل شهرها جدا نبوده است.
هر جا شهری شکل گرفته، اقداماتی هم برای تأمین امنیتش صورت پذیرفته است.
حصار و دروازه هم نشانی از تلاش انسان برای امن‌تر کردن محیط زندگی‌اش است.
در متون تاریخی، پیش از آنکه نامی از تهران به میان باشد، این شهر «ری» یا «راگا»ست که در منطقه شهرت دارد.
در واقع، شهر اصلی این منطقه راگا بوده است.
در سال‌های آخر سلسله ساسانی و آغاز دوران اسلامی، تهران قریه‌ای، در روستایی، در اطراف شهر ری بوده است.
تا قرن دهم هجری که شاه طهماسب صفوی دستور ساخت حصار اطراف تهران را می‌دهد، پراکنده نام این قریه را در منابع می‌بینیم.
رونق قریه اما زمانی رخ می‌دهد که حصار طهماسبی ساخته می‌شود. در سال ۹۴۴ قمری شاه طهماسب صفوی برای اولین بار از تهران دیدن کرد.
۱۷ سال بعد که گذر شاه دوباره به این روستا افتاد، دستور داد حصاری دور آن بکشند.
این حصار، ۴ دروازه و به نشانه تعداد سوره‌های قرآن ۱۱۴ برج داشت که زیر هر کدام، یک سوره قرآن را دفن کردند.
با حصارکشی، تهران امن شد و تجارت رونق گرفت. به دنبال آن و به همت سایر حکام صفوی، ساخت‌و‌سازهای دیگری انجام شد، مانند ساخت مدرسه، حمام و بازار. تهران آرام آرام قدرت گرفت و پرآوازه شد.
کریم‌خان برای مقابله با طایفه ناآرام قاجار که به تهران نزدیک بودند، مدتی در این شهر ساکن شد.
در زمان اقامتش شهر تغییرات زیادی داشت. یکی از مهم‌ترین این تغییرات، اضافه شدن دیوانخانه سلطنتی بود.
بعد از مرگ کریم‌خان، ۷ سال طول کشید تا آقامحمدخان قاجار بتواند تهران را تصرف کند.
ساخت دارالخلافه ناصری
با روی کار آمدن ناصرالدین شاه و به همت امیرکبیر، تحولات کالبدی شهر تهران آغاز شد.
در این دوران، ارگ سلطنتی بازسازی شد، حصار تعمیر شد، کوچه‌ها برای حرکت کالسکه آماده شدند، بناهای جدید به ارگ و شهر اضافه شدند و شهر بیش از هر دوره دیگر توسعه یافت.
با توسعه شهر، حدود حصار هم تغییر کرده و حصارها و دروازه‌های جدید ساخته شدند.
دروازه‌های دوازده‌گانه دارالخلافه ناصری
دروازه دولت: دروازه شمالی که مستقیم به ارگ سلطنتی کشیده میشد.
دروازه شمیران: دروازه شمال شرقی تهران نزدیک باغ نگارستان قرار داشت.
دروازه دوشان‌تپه: یکی از سه دروازه شرقی که شاه از آن برای رسیدن به باغات دوشان‌تپه استفاده می‌کرد.
دروازه دولاب: دروازه شرقی شهر که مشرف به زمین‌های کشاورزی و باغات بود و محل ورود محصولات کشاورزی بود.
دروازه خراسان: دروازه جنوب شرقی تهران که راه رسیدن به خراسان و مشهد بود.
دروازه شاه عبدالعظیم: دروازه‌ای که به شاهراه جنوب باز میشد و برای رفتن به اصفهان از آن استفاده میشد.
دروازه غار: دروازه غربی شهر که برای ورود به بازار و کاروانسراها از آن استفاده میشد و شبیه به دروازه خانی‌آباد بود.
دروازه خانی‌آباد: یکی از سه دروازه جنوبی شهر که راه رسیدن به قریه خانی‌آباد بود و یخچال‌های تهران نزدیک آن بود.
دروازه گمرک: یکی از سه دروازه غربی شهر که محل عبور کاروان‌های تجاری و دریافت حق گمرکی بود.
دروازه قزوین: دروازه غربی و راه رسیدن به قزوین بود.
دروازه باغ‌شاه: راه رسیدن به باغ شاه و محل عبور و مرور شاهان قاجار و هیأت‌های خارجی به خارج از تهران بود.
دروازه یوسف‌آباد: به آن دروازه بهجت‌آباد هم می‌گفتند و شاه برای سرکشی به اراضی بهجت‌آباد از آن عبور می‌کرد.
نقشه های تاریخی تهران؛ ۵ نقشه قدیمی را دانلود کنید
پایان پیام
نویسنده: فاطمه نصیری راد
خرید عسل از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
