حضور پلنگ در نزدیکی شهر سپیددشت لرستان

به گزارش گلونی حضور پلنگ در سپیددشت از سوی آقای مجتبی رضایی، یکی از زنبورداران این منطقه ثبت شده است.

به طور کلی کم شدن منابع غذایی پلنگ توسط انسان در بالادست، تکه‌تکه شدن زیستگاه پلنگ، قطع ارتباط ژنتیکی، حذف گرو‌های بزرگ و تشکیل گرو‌های بسیار کوچک از عللی است که سبب می‌شود تا گاهی این‌گونه حیوانی به برخی از محیط‌های شهری نزدیک شود.

از طرفی پلنگ، حیوانی انسان گریز است و تا جایی که بتواند به انسان نزدیک نمی‌شود. به همین علت حضور این پلنگ در نزدیکی شهر سپیددشت لرستان اتفاقی مهم است که باید محیط زیست علت حضور این پلنگ به محیط شهری را بررسی کرده و در این خصوص آموزش‌هایی به اهالی این منطقه دهد.

نماشای گلونی را دنبال کنید

در کتاب «اطلس پستانداران ایران» که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده، درباره این نوع گونه جانوری آمده است:

ویژگی‌های ظاهری: طول سر و بدن ۱۱۰ تا ۱۸۰ سانتی متر، طول دم ۶۰ تا ۱۰۰ سانتی متر، ارتفاع بدن ۴۵ تا ۷۸ سانتی متر و وزن ۳۵ تا ۹۰ کیلوگرم است.

دارای جثه‌ای بزرگ، بدنی عضلانی و قابل انعطاف، سری پهن، دست و پایی کوتاه با پنجه‌های قوی است.

سطح بدن پوشیده از موهای نرم و کوتاهی به رنگ کرم نخودی است که در قسمت‌های زیرین بدن کم رنگ‌تر می‌شود.

بدن پوشیده از خال‌های گرد و توخالی شبیه به گل است.

ویژگی‌های زیستی: پلنگ به طور عمده از غروب تا طلوع آفتاب به فعالیت می‌پردازد.

به صورت انفرادی زندگی کرده و قلمرو هر نر معمولا قلمرو چند ماده را نیز در بر می‌گیرد. از قلمرو خود به شدت دفاع نموده و با نشانه‌هایی مانند ایجاد خراش روی زمین یا تنه درختان و به جا گذاشتن سرگین و ادرار مرز قلمرو خود را مشخص می‌کند.

جابه جایی زیادی داشته و یک نر در استان یزد که به وسیله رادیو تله متری بررسی شد، حدود ۶۲۶ کیلومتر مربع را در ۱۰ ماه طی کرد.

مهمترین طعمه پلنگ، کل و بز و قوچ و میش است و در کنار آن از گراز، انواع گوزن‌ها، آهو، پستانداران کوچک، پرندگان و حتى حشرات نیز تغذیه می‌کنند.

در مواقع کمبود طعمه طبیعی ممکن است به دام‌های اهلی و سگ گله نیز حمله کند.

معمولاً در بهمن ماه جفت گیری کرده و پس از ۹۰ تا ۱۰۶ روز، ۱ تا ۴ توله به دنیا می‌آید، ولی به ندرت موفق به بزرگ کردن بیش از ۲ توله می‌شود.

توله‌ها در سن ۱۲ تا ۱۸ ماهگی از مادر جدا شده و تا چند ماه پس از آن با هم می‌مانند. در طبیعت ۱۴ تا ۱۹ سال و در اسارت تا ۲۳ سال عمر می‌کند.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: به دلیل قابلیت سازگاری بالا، در انواع زیستگاه‌های کوهستانی، استپی، جنگلی و کودهای خشک مناطق بیابانی اکثر مناطق ایران، از ارتفاع ۲۰۰ تا ۴۰۰۰ متر بالاتر از سطح دریا زندگی می‌کند.

با استفاده از دوربین‌های تله ای، اطلاعات بیشتری از حضور پلنگ در سال‌های اخیر در زیستگاه‌های ناشناخته کشور (پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس و بشاگرد در استان هرمزگان) به دست آمده است.

اگرچه پلنگ پراکندگی وسیعی در ایران دارد، اما از فراوانی پایینی برخوردار است. در پژوهشی در پارک ملی بمو، ۶ فرد پلنگ و تراکمی در حدود ۱/۸۷ پلنگ در ۱۰۰ کیلومتر مربع تخمین زده شده است.

وضعیت حفاظتی: در زمره گونه‌های حمایت شده سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.

شکار غیرمجاز پلنگ و طعمه‌های آن، تغذیه از لاشه‌های مسموم، تله گذاری و تصادفات جاده‌ای از مهمترین عوامل کاهش جمعیت این گربه سان در ایران است.

پلنگ در طبقه «آسیب پذیر» (VU) فهرست سرخ IUCN و پیوست II کنوانسیون CITES قرارد دارد. اما زیرگونه پلنگ ایرانی (P. p. saxicolor) «در خطر انقراض» (EN) طبقه بندی شده است.

حفاظت، به خصوص خارج از مناطق حفاظت شده که جمعیت طعمه‌های طبیعی در آن به شدت کاهش یافته، نیازمند برنامه ریزی جدی است.