زلزله و کیفیت بنا و مسجد کوبه
به گزارش گلونی محمدرضا اسلامی در کانالش نوشت:
تصویر زیر مربوط به مسجد کوبه است بعد از جنگ جهانی دوم و پس از بمباران ژاپن توسط آمریکایی‌ها و نیروهای متفقین.
همچنان که در این عکس مشاهده می‌شود بیشتر ساختمان‌های آن منطقه از شهر کوبه در اثر بمباران نابود شده بودند و این مسجد جزو معدود بناهای باقیمانده بعد از بمباران است. روش بمباران شهرهای ژاپن در اواخر جنگ جهانی دوم به نحوی بوده که از شهرها تقریبا یک مخروبه باقی می‌مانده است. وضعیت شهر «توکیو» بعد از بمباران از این هم بدتر بوده است.
نکته جالب توجه اینکه این مسجد که با مصالح بنایی و با معماری عثمانی ساخته شده بود، پس از جنگ دوم جهانی نیز به مدت ۵۰ سال عمر کرد تا سحرگاه روز ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵ که زلزله‌ای با بزرگای ۷.۳ شهر بندری کوبه را لرزاند.
در اثر آن زلزله بیش از چهارصدهزار ساختمان مدرن (۴۰۰,۰۰۰) که ژاپنی‌ها بعد از جنگ دوم جهانی ساخته بودند دچار فروریختگی (یا آسیب شدید) شدند، شش هزار و چهارصد نفر کشته شدند ولی این مسجد بازهم برجای ماند.
این سازه، نمونه یک ساختمان مصالح بنایی است که با دانش فنی ۱۹۲۸ طراحی شده، در ۱۹۳۵ احداث شده و در طول ۸۸ سال عمر خود، ده‌ها زلزله شدید در ژاپن را تحمل کرده و باز هم زیبا و دلربا برجای مانده است.
این روزها که بحث از کیفیت سازه و زلزله می‌شود به دانشجویانم این بنا را نشان می‌دهم و این بحث مطرح می‌شود که یک ساختمان اگر با کیفیت طراحی شود و از مصالح مناسب و دقت در ساختش استفاده شود حتی بمباران جنگ جهانی و زلزله کوبه را هم از سر می‌گذراند و سالم برجای باقی می‌ماند.
آنچه که باعث نابودی ساختمان‌ها می شود زلزله نیست بلکه کیفیت بد طراحی و اجراست. عدم توجه به مراحل متعدد پروسه «طراحی تا اجرا» خودش را در زمان زلزله نشان می‌دهد.
اگر بخواهیم در سرزمینِ لرزان ژاپن به نمونه دیگری اشاره کنیم باید به سازه چوبی معبد Tōdai-ji(東大寺, “Eastern Great Temple”) اشاره کرد که هزار و سیصد سال است زلزله‌های متعدد ژاپن را از سر گذرانده و سالم بر پا باقیمانده است.
در سرزمینی که زلزله بخشی از زیست انسان است و با جنبایی گسل‌های مختلف آشناست، معمار و سازندگان تودای جی در هزار و سیصدسال قبل از امروز با چنین کیفیتی کار را اجرا کرده‌اند که سازه در تمام زلزله‌های اخیر تمامیت (یکپارچگی) Integrity خود را حفظ کرده و برجای باقیمانده است.
ولی مساله اساسی انسان مدرن در دوران معاصر، سازه‌های بلندمرتبه است. مدلسازی رفتار این سازه‌ها را نباید به هر کسی (یا به تعبیر مولانا به هر دست و رو ناشسته ای) سپرد.
نقشی که بر دل می‌زند، بر دیده گر پیدا شدی/هر دست و رو ناشسته‌ای، چون شیخ ذاالنون آمدی!
اگر قصد خرید آپارتمان در ساختمان‌های بلندمرتبه دارید، حتما باید از شرکت سازنده و مشاور طراح اطلاع حاصل کنید.
طراحی یک سازه بلند، کارِ یک فرد نیست بلکه یک کار تیمی است. مدیریت و هدایت تیم باید توسط کسی باشد که علاوه بر درکِ قوی نسبت به «رفتار سازه» و «نرم افزارهای کامپیوتری» از «تجربه حرفه ای» نیز برخوردار باشد.
زلزله ترکیه زنگ هشداری بود برای مردم این کشور که طراحی سازه‌های بلندمرتبه کار یکنفره نیست. «یک شرکت» باید متولی طراحی باشد.
زلزله ترکیه باعث خواهد شد تا مسئله «شرکتهای مهندسی مشاور» در منطقه بلازده خاورمیانه جدی‌تر گرفته شود.
استفاده از مهندس مشاور باتجربه، ستون فقرات و شرط موفقیت رفتار مناسب سازه بلندمرتبه در طول زلزله است.
به نقل از کانال ارزیابی شتابزده
پایان پیام
