معرفی کتاب های مانی
به گزارش گلونی مانی کتاب‌های خود را به زبان آرامی شرقی یعنی زبان مادری خود می‌نوشت.
این در حالی است که آثار او به زبان‌های دیگر هم در درسترس است و آن‌ها را پیروان و همراهان او ترجمه کرده‌اند.
به گفته ابن ندیم می‌توانیم این آثار را هفت کتاب به زبان آرامی شرقی بدانیم که متاسفانه هیچ‌یک از آن‌ها به زبان اصلی باقی نمانده است.
در این یادداشت قصد داریم به معرفی تعدادی از کتاب‌های مانی بپردازیم.
معرفی کتاب های مانی
فرقماطیا: نام این کتاب ماخوذ از یونانی و به معنی رساله است. با این که در متون مانوی ایرانی اشاره‌ای به این کتاب نشده اما در کتب چینی و قبطی نامش را مشاهده می‌کنیم.
گنجینه زندگان: این کتاب را ابن‌ندیم، مسعودی و بیرونی به ترتیب نام این کتاب را سفرالاحیا، کنز و کنزالاحیا ضبط کرده‌اند.
در متون پهلوی مانوی هم نام این کتاب نیان زندگان (گنج زندگان) آمده است و بر اساس گزارش مسعودی فصلی از کتاب به فرقه مرقیونیه اختصاص دارد و بنا بر روایت یعقوبی این کتاب به توصیف نور و تاریکی و هر آن‌چه که از هرکدام از این دو نشات می‌گیرد، می‌پردازد.
انجیل/ اونگلیون: این کتاب از ۲۲ فصل تشکیل شده و به‌طور کلی به «نماز و آن‌چه برای نجات روح باید انجام داد» پرداخته است.
این کتاب به اونگلیون زنده چشم و گوش نیز معروف شده. چراکه بخشی از آن شامل اندرزهایی در باب مراقبت از بدن است.
رازها: رازها یا از قول ابن‌ندیم سفر الاسرار کتابی است که در آن مانی «به طعن آیات و کارهای شگفت‌‌آور پیامبران پرداخته است.» این اثر شامل مطالبی درباره پیامبران گذشته، دیصانیان و تناسخ بوده است.
غولان: این کتاب درباره ملائکی است که هبوط کرده‌اند و در کتاب مقدس، سفر پیدایش به آن‌ها اشاره شده است.
مانی در این اثر اذعان دارد که این فرشتگان در واقع دیوهایی بودند که در آغاز ایجاد جهان در آسمان زندانی شده بودند. اما تعدادی از آن‌ها شورش می‌کنند و موفق می‌شوند که به زمین فرار کنند.
معرفی سایر کتاب‌ها را اینجا بخوانید
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
