تلفات خرس در ایران
به گزارش گلونی آمار دقیقی از مردن و کشته شدن خرس‌های قهوه‌ای وجود دارد؟ پاسخ دقیق به این پرسش ممکن است؟
به گزارش گلونی البته که حتما سازمان حفاظت از محیط زیست آماری سالانه از مردن و کشته شدن خرس قهوه‌ای و خرس سیاه در اختیار دارد ولی همه این حیوانات در کنار باغ‌ها نمی‌میرند و مرگ بسیاری‌شان از چشم محیط‌بانان هم پنهان می‌ماند و برخی اصلا گزارش نمی‌شوند.
گستردگی زیستگاه این گونه و صعب‌العبور بودن بسیاری از مناطق البرز و زاگرس هم باعث می‌شود که جسد آنها رویت نشود و در آمار ثبت نشود.
اما با یک جست‌وجوی ساده در خبرگزاری‌ها و سایت‌‌های ایرانی متوجه می‌‌شویم که تلفات خرس در ایران بالاست و تعارض این گونه با انسان در بالاترین حد است.
به طور نمونه از فروردین ۱۴۰۱ تا ۹ مرداد ۱۴۰۲ چنین اخباری از تلفات خرس در رسانه‌ها منتشر شده است:
یک قلاده توله خرس قهوه‌ای در استان البرز
یک قلاده خرس قهوه‌ای در اردبیل
دو قلاده خرس قهوه‌ای در چهارمحال و بختیاری
سه قلاده خرس قهوه‌ای در ارومیه
چهار قلاده خرس قهوه‌ای در استان فارس
دو قلاده خرس قهوه‌ای در لرستان
یک قلاده خرس قهوه‌ای در تبریز
یک قلاده خرس قهوه‌ای در ایذه
یک قلاده خرس قهوه‌ای در خراسان شمالی
یک قلاده خرس قهوه‌ای در آذربایجان شرقی
دو قلاده خرس سیاه آسیایی در خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان
یک قلاده خرس سیاه آسیایی در بم
یعنی آمار رسمی نشان می‌دهد که دست‌‌کم ۱۷ قلاده خرس قهوه‌ای در این بازه زمانی تلف شدهاند.
بر اساس برخی اخبار و گزارش‌های رسانه‌ای، از سال ۱۳۹۰ تا به اردیبهشت ۱۴۰۱ تعداد ۶۶ قلاده خرس قهوه‌ای و سیاه در ایران به دست انسان کشته شدند که البته بدیهی است که این آمار چقدر از واقعیت دور است:
نکته‌ای که «اشکان اشعریون» عضو کارگروه متخصصان خرس قهوه‌ای اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت بر درستی آن تکیه می‌کند:
«ما برآورد دقیقی از جمعیت خرس در ایران نداریم زیرا سرشماری انجام نشده است. گونه خرس مانند گربه‌سانان نیست که الگوی مشخصی از خط و خال داشته باشد، اندازه و رنگ خرس‌ها با هم تفاوت دارد و نمی‌توان به شیوه دوربین تله‌ای سرشماری را انجام داد، در عین حال امکان برآورد با مشاهده مستقیم را هم نداریم»
اشعریون در گفت‌وگو با «پیام ما» تاکید می‌کند:
«آمار تلفات خرس‌ها بر اساس آمار سازمان و خبرهای منتشر شده در بهترین حالت یک سوم واقعیت است. اغلب اوقات خرس‌ها کشته می‌شوند بدون اینکه ما خبردار شویم. همانطور که پیشتر هم اشاره کردم ما هیچگونه آماری درباره خرس قهوه‌ای در ایران نداریم. حتی اتحادیه جهانی حفاظت هم نمی‌تواند بگوید در ایران چند خرس داریم و چند فرد تلف شدهاند. در چند مورد پس از جلب اعتماد محلی‌ها از آنها شنیده‌ام که اعتراف کرده‌اند خرس کشته‌اند ولی این موارد در آماری ذکر نشده است.»
تلفات خرس در ایران
آمار یک پژوهش معتبر
اما بر اساس پژوهشی که دانیال نیری، علیرضا محمدی، آندریاس زدروسر و محمود صوفی در Journal for Nature Conservation منتشر کرده‌اند از ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۹ (۸۲ تا ۹۷) تعداد ۱۳۵ مورد مرگ و میر خرس قهوه‌ای یافت شده است.
یافته‌های آنها نشان داد که ۸۴ درصد از مرگ‌ومیرها مربوط به علل انسانی است و گلوله خوردن (۵۹%) شایع‌ترین علت و پس از آن برخورد وسایل نقلیه (۱۸.۷%) و فقط ۲ درصد از مرگ‌و‌میر ناشی از علل طبیعی است و هیچ اطلاعاتی در مورد علل مرگ‌و‌میر برای ۱۴ درصد در دسترس نبود.
این پژوهش نشان می‌دهد که حفاظت از این گونه بسیار دشوار و البته پراهمیت است و نیازمند همکاری‌های بیشتر است.
چرا رویارویی خرس و انسان در ایران زیاد است؟
حمایت از گونه خرس قهوه ای در طرح نیکوکاری اسنپ
پایان پیام
