پژوهشی بر ساختار معماری و سبک شناسی بنای آرامگاهی دستگردان طبس
به گزارش گلونی شکل‌گیری بناهای آرامگاهی با در نظر گرفتن دلایل محیطی و جغرافیایی، فرهنگ و باورهای یک جامعه را بازتاب می‌دهد.
در این میان، نواحی شرقی ایران، در توسعه و تکامل معماری مقابر دوره اسلامی سهم چشمگیری داشته است.
بخش دستگردان در شهرستان طبس و در شمال استان خراسان جنوبی قرار دارد. طی بررسی باستان‌شناسی سال ۱۳۹۴ در این منطقه، یک بنای آرامگاهی شناسایی گردید که تاکنون به لحاظ کارکرد معماری و تاریخ ساخت،
مورد مطالعه قرار نگرفته است؛ از این‌رو ضرورت انجام این پژوهش فراهم گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف، از نوع پژوهش‌های بنیادی و براساس ماهیت و روش، از نوع تحقیقات تاریخی-تحلیلی است.
در فرایند این مقاله سعی شده با استناد به منابع کتابخانه‌ای و بر پایه پژوهش میدانی و تهیه نقشه، به واکاوی و تحلیل گونه معماری بنای آرامگاهی دستگردان پرداخته شود.
از آنجا که هیچ‌گونه کتیبه تاریخ‌داری در این بنا به دست نیامده و به‌درستی نمی‌توان پیشینه تاریخی و هویت بنا را تعیین نمود، اما براساس طرح، عناصر کالبدی و بافتی که آرامگاه دستگردان در آن شکل گرفته، این نتیجه حاصل شد که طرح اصلی این بنا برگرفته از بناهای آرامگاهی در خراسان بزرگ با طرح مربع شکل در سده‌های اولیه تا میانی دوره اسلامی است.
همچنین با مقایسه داده‌های فرهنگی و عناصر ساخت‌مایه بنا می‌توان پی‌ریزی آن را به اواخر دوره سلجوقی تا ایلخانی نسبت داد.
نویسندگان: بهرام عنانی، خدیجه شریف کاظمی، فخرالدین محمدیان، سید رسول موسوی حاجی
با معماری ایرانی و ویژگی آن بیشتر آشنا شوید
پایان پیام
