آیا «زوال عقل دیجیتال» واقعی است؟
در عصری که در سلطه فناوری است، نگرانی از اینکه ممکن است استفاده افراطی از هر نوع صفحه نمایش منجر به زوال شناختی در انسان شود، هر روز جدیتر و در محافل پزشکی بحثبرانگیزتر میشود.
به گزارش گلونی ایسنا نوشت: در سالهای اخیر برای قرار دادن این موضوع در مرکز توجه عمومی و یادآوری اهمیت رسیدگی به آن، برخی متخصصان اصطلاحی با عنوان «زوال عقل دیجیتال» را به کار گرفتهاند. در حالیکه این اصطلاح هنوز به عنوان یک مشکل پزشکی شناخته نمیشود اما برخی از کارشناسان آن را برای توصیف تغییرات شناختی مرتبط با استفاده بیش از حد از فناوری به کار میبرند.
بخشی از مطالعات در زمینه بیماری زوال عقل که به یکی از چالشهای جدی در زندگی انسان امروزی بهویژه در سالهای اخیر تبدیل شده، نشان میدهد استفاده طولانی و فشرده از دستگاههای دیجیتال ممکن است منجر به علائمی مشابه با نشانههای زوال عقل شود و بهطور بالقوه خطر ابتلا به اختلالات شناختی را افزایش دهد.
طبق یک مطالعه تحقیقاتی از سوی مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی در ایالات متحده، استفاده بیش از حد از صفحه نمایش با تغییراتی در حجم ماده خاکستری و سفیدِ مغز، افزایش خطر ابتلا به اختلالات روانی و اختلال در بازیابی خاطرات و یادگیری شناخته میشود که همگی از عوامل خطر زوال عقل هستند.
به گزارش نشریه تخصصی «هلثلاین»، نتایج این مطالعه نشان داد بیش از چهار ساعت تماشای صفحه نمایش در روز با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل عروقی، بیماری آلزایمر و زوال عقل ناشی از همه علل در شرکتکنندگان مرتبط است.
بهعلاوه، سطوح بالاتری از تماشای روزانه صفحه نمایش نیز با تغییرات فیزیکی در برخی از مناطق مغز مرتبط است.
آیا «زوال عقل دیجیتال» واقعی است؟
نشریه تخصصی «هلثشاتز» در مطلبی که به تازگی منتشر کرده، آورده است زوال عقل بر توانایی فرد در تفکر و استدلال صحیح تأثیر میگذارد و مطالعات نشان میدهند که استفاده بیش از حد از فناوری، احتمال ابتلا به زوال عقل دیجیتال را افزایش داده است.
زوال عقل یک اصطلاح فراگیر برای انواعی از اختلالات شناختی و حافظهای است که به کاهش توانایی تفکر اشاره دارد. همچنین به دلیل تغییرات شیمیایی که در مغز اتفاق میافتد، این اختلال بر حافظه، استدلال و تکلم نیز تأثیر میگذارد. زوال عقل میتواند با تأثیر بر عملکرد مغز، کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
علائم زوال عقل دیجیتال
دمانس یا زوال عقل دیجیتال با علائم مختلفی مشخص میشود و شبیه به آنهایی است که در زوال عقل معمول مشاهده میشود. این علائم عبارتند از:
اختلال حافظه: زمان زیاد استفاده از صفحه نمایش میتواند بر حافظه کوتاه مدت تأثیر بگذارد و منجر به فراموشی و مشکل در حفظ اطلاعات جدید شود.
نقص توجه: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نمایشگرها ممکن است به کوتاه شدن فاصله توجه و مشکل در تمرکز روی کارها دامن بزند.
اختلال در عملکرد شناختی: استفاده بیش از حد از فناوری میتواند بر تواناییهای شناختی مانند مهارتهای حل مسئله و تفکر انتقادی تأثیر بگذارد.
اختلالات عاطفی: افراد ممکن است تغییرات خلقی، تحریکپذیری و افزایش سطح استرس را به دلیل تحریک بیش از حد ناشی از دستگاه های دیجیتال تجربه کنند.
چگونه از زوال عقل دیجیتال پیشگیری کنیم؟
– محدود کردن زمان استفاده از نمایشگر: برای استفاده از صفحه نمایش محدودیتهایی تعیین کنید و برای استراحتهای منظم به ویژه در بین جلسات و برنامههای کاری طولانی مدت، وقت بگذارید.
– پایبندی به یک برنامه منظمِ ورزشی: فعالیت بدنی منظم، اثرات مثبتی بر عملکرد شناختی دارد و به کاهش اثرات منفی بالقوه ناشی از استفاده بیش از حد از صفحه نمایش کمک میکند.
– تحریک شناختی: فعالیتهایی انجام دهید که مغز را به چالش بکشند مانند پازل، بازی و تعاملات اجتماعی.
– ایجاد عادات خواب سالم: با حفظ یک برنامه خواب ثابت و ایجاد محیطی مطلوب برای خوابیدن از داشتن خواب خوب شبانه و منظم اطمینان حاصل کنید.
– آموزش و افزایش آگاهی: مطالعه کنید و از طریق منابع معتبر و علمی، اطلاعات خود را درباره خطرات بالقوه ناشی از استفاده مدیریتنشده از نمایشگرها افزایش دهید و در صورت کسب آگاهی و دانش کافی به دیگران نیز در مورد اهمیت سبک زندگی متعادل آموزش دهید.
عصری در سلطه فناوری؛ آیا «زوال عقل دیجیتال» واقعی است؟
بیش از چهار ساعت تماشای صفحه نمایش در روز با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل عروقی، بیماری آلزایمر و زوال عقل ناشی از همه علل مرتبط است.
بهعنوان مثال مطالعه اخیر نشان داده است افراد بزرگسالی که بیش از شش ساعت یا بیشتر در روز را صرف تماشای صفحه نمایش میکنند بیشتر در معرض ابتلا به اختلال افسردگی هستند و این مطالعه در عین حال آشکار کرده است محدود کردن استفاده از رسانههای اجتماعی به ۳۰ دقیقه در روز، به بهبودی قابل توجهی در میزان تندرستی افراد منجر میشود.
به گزارش مرکز اطلاعرسانی کلینیک تخصصی «Reid Health»، کارشناسان میگویند بزرگسالان باید خارج از ساعت و محل کار، استفاده از صفحه نمایش را به کمتر از دو ساعت در روز محدود کنند.
در واقع دستاندرکاران سلامت و بهداشت فردی معقتدند هر زمانی فراتر از ساعاتی که ملزم به تماشای صفحه نمایش هستید، باید صرف شرکت در فعالیت بدنی شود. این تغییر ممکن است فوراً امکانپذیر نباشد اما هنوز هم افراد زیادی میتوانند برای کاهش این زمان و بهبود سبک زندگی خود تلاش کنند.
استفاده از هر وسیله و فناوری در زندگی، نیاز به آموزش و مدیریت کاربری دارد و در مورد لوازم دیجیتال شخصی، وظیفه اصلی در مدیریت استفاده صحیح از آن برعهده خود شما است بهگونهای که با رعایت زمانبندی و اولویتها، از آسیب احتمالی در امان بمانید و این امر نیازمند آن است که اطلاعات خود را درباره خطرات و عوارض احتمالی استفاده افراطی و کنترلنشده از ابزار دیجیتال افزایش داده و در عین حال این اطلاعات را همگام با تکامل این فناوری بهروز کنید.
یکی دیگر از مضرات تماشای زیاد صفحه نمایش ابزار دیجیتال این است که میتواند تأثیری به شدت منفی بر بهرهوری و تمرکز و توجه فرد در محیطهای کاری و تحصیلی داشته باشد. پژوهشهایی که در این زمینه انجام شده نشان میدهد وقتی شخص پیامی را در گوشی همراه خود دریافت میکند حتی اگر پیام را باز نکرده و آن را نخواند، باز هم تمرکزش بر کاری که در حال انجام آن است به شدت کم خواهد شد. تحقیقات نشان میدهند وقتی فرد پیامی را دریافت میکند احتمال خطای او در محیط کار در لحظه دریافت پیام تا سه برابر افزایش مییابد.
همچنین تحقیقی دیگر دریافته است حجم ماده خاکستری در برخی نواحی مغز که مسئول تمرکز هستند در افرادی که بیش از حد از ابزارهای دیجیتال نظیر گوشیهای هوشمند استفاده میکنند، کمتر از دیگران است. براساس این پژوهش این افراد نسبت به دیگران، سطح بالاتری از اضطراب، افسردگی، بیخوابی و تکانشی بودن را از خود نشان میدهند.
پایان پیام
آلودگی هوا خطر سکته مغزی و زوال عقل را افزایش میدهد