قهوه خانه مش قاسم گوسفندی؛ محکمه اهالی سنگلج
به گزارش گلونی قاسم پور‌پهلوان ملقب به مش‌قاسم گوسفندی یکی از اهالی سنگلج بوده که در این محله قهوه‌خانه‌ای داشته است که هنوز هم این مغازه با نام قهوه‌خانه مش‌قاسم گوسفندی پابرجاست.
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که مش‌قاسم گوسفندی چه کسی بود و چرا این لقب را به وی داده‌اند؟
حمیدرضا نارنجی‌نژاد، عضو هیئت مدیره انجمن سنگلج، درباره مش‌قاسم گوسفندی می‌گوید: «مش‌قاسم از پهلوان‌های بنام محله سنگلج بود که قهوه‌خانه‌ای پر از مهر و بسیار با صفا داشت. هر کسی در زندگی به گره یا مشکلی بر می‌خورد یا از چیزی یا کسی ناراحت می‌شد، نخستین جایی که می‌توانست برای دادخواهی، درددل و گره‌گشایی قدم بگذارد قهوه‌خانه مش‌قاسم بود. در زمان حیات مش‌قاسم مشکلات اهالی محل با پادرمیانی و وساطتت مش‌قاسم حل می‌شد و خبری از محکمه و کلانتری نبود تا زمانی که مش‌قاسم گوسفندی زنده بود، هیچ قهر و دعوا یا کینه و کدورتی به کلانتری ختم نمی‌شد و در قهوه خانه مش قاسم حل و فصل می‌شد.»
نارنجی نژاد درباره لقب مش‌قاسم اینگونه روایت می‌کند: «ایشان از پهلوان‌هایی است که حدود پنجاه سال قبل فوت شده است طبق خاطراتی که پدرم برایمان تعریف کرده است لقب مش‌قاسم گوسفندی را زمانی به وی دادند‌که آتش‌سوزی در پشت قهوه‌خانه مش‌قاسم رخ داد و سروصدایی که از این حادثه در محل به پا شد مش‌قاسم را به بیرون از مغازه کشاند. مش‌قاسم می‌پرسد چرا مردم هراسان هستند؟ چه خبر شده؟
می‌گویند کاروانسرایی که پشت سر شما هست آتش گرفته است. مش‌قاسم می‌پرسد کسی هم آنجا بوده؟ می‌گویند مردم از آنجا خارج شده‌اند فقط چندتا گوسفند در طویله مانده‌اند.
مش‌قاسم که این ماجرا را می‌شنود به روی لباس‌ها و بدن خود آب می‌ریزد و سر و رویش را خیس می‌کند و به دل آتش می‌زند و گوسفندان را از داخل آتش به بیرون می‌آورد و نجات می‌دهد. این داستان مرام و معرفت و پهلوانی مش‌قاسم بوده که حتی نمی‌گذاشت به حیوانات آسیبی برسد. بعد از این ماجرا مردم سنگلج این لقب را به وی دادند.»
مرام مش‌قاسم در محله زبانزد بود. با اینکه ایشان فرد ثروتمندی نبودند اما همیشه به فکر اهالی محل بود و به افرادی که پشت دخل و در قهوه‌خانه بودند توصیه می‌کرد هیچ وقت تعداد چایی مشتری‌ها را نشمارند و پول یک چایی را از مردم بگیرند. وی همیشه و در همه حال دستگیر مستمندان و بی‌بضاعت‌های محل بوده است.
قهوه خانه مش قاسم گوسفندی به دوران قاجار تعلق دارد زمانی که مغازه به دست ایشان می‌افتد سقف‌های گرد و مضربی داشته که هنگام بازسازی فقط جلوی آن را توانستند بازسازی کنند بقیه آن ریخته بوده و درِ قدیمی چوبی قهوه‌خانه مش‌قاسم هنوز پابرجاست. پلاک ثبت سنگلج و آب روی آن خورده و میخ شده است کلون‌ها هنوز سرجایشان هستند.
صاحب خوش ذوق جدید این قهوه‌خانه یکی از بچه‌محل‌های قدیمی سنگلج است و باستانی‌کار است. ایشان در چوبی قدیمی را به داخل مغازه انتقال داده و یک در کرکره‌ای و آهنی جایگزین آن کرده است.
بنا به گفته نارنجی‌نژاد، تعداد خیران محله سنگلج و افراد بامرام و بامعرفت مثل مش‌قاسم گوسفندی غیرقابل شمارشند. برای مثال، حاج احمد صالح مداح هیئت محبان‌الزهرا، حاج محمد دادکان، حاج محمدرضا طالقانی، حاج محمدحسین فرح‌بخش و حاج عباس ابوالقاسمی که به تازگی از دنیا رفته است از خیران نامدار محله سنگلج بوده‌اند.
پایان پیام
گزارش‌گر: سهیلا انصاری
طوبی مسگرها؛ زن مشهور و تاثیرگذار زمانه خود در محله سنگلج
