محصولات تراریخته خطرناک هستند؟ برای دانستن پاسخ این سوال باید این محصولات را از جنبههای گوناگون مورد بررسی قرار دهیم.
به گزارش گلونی تراریخته به محصولاتی گفته میشود که ژنهای آنها به صورت مصنوعی تغییر داده شده است. این تغییر ژنتیکی میتواند برای افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات، بهبود کیفیت محصول یا افزایش تولید صورت گیرد. به عبارت سادهتر، دانشمندان با استفاده از تکنیکهای مهندسی ژنتیک، ژنهای خاصی را به گیاهان یا جانوران اضافه یا آنها را حذف میکنند تا ویژگیهای مورد نظر خود را ایجاد کنند.
محصولات تراریخته خطرناک هستند؟
این سوالی است که سالهاست دانشمندان و عموم مردم را درگیر خود کرده است. در پاسخ به این سوال میتوان گفت که تا به امروز، هیچ مدرک علمی قطعی مبنی بر اینکه محصولات تراریخته بهطور مستقیم باعث بیماری یا آسیب به سلامتی انسان میشوند، وجود ندارد. بسیاری از مطالعات انجام شده نشان میدهند که مصرف این محصولات از نظر ایمنی غذایی مشکلی ندارد.
اما چرا همچنان نگرانیهایی وجود دارد؟
- آلرژی: برخی نگران هستند که تغییر ژنتیکی در محصولات ممکن است باعث ایجاد آلرژی در برخی افراد شود.
- انتقال ژنها: نگرانی دیگری که مطرح میشود، امکان انتقال ژنهای تغییر یافته به باکتریهای روده و ایجاد مقاومت آنتیبیوتیکی است.
- تاثیرات بلندمدت: هنوز مطالعات کافی در مورد اثرات بلندمدت مصرف محصولات تراریخته بر سلامتی انسان انجام نشده است.
یکی از رایجترین نگرانیها در مورد محصولات تراریخته، ارتباط آنها با بروز سرطان است. این نگرانی باعث شده تا بسیاری از افراد از مصرف این محصولات خودداری کنند. اما آیا این نگرانی واقعاً موجه است؟
پاسخ کوتاه این است که تاکنون هیچ مدرک علمی قطعی مبنی بر ارتباط مستقیم بین مصرف محصولات تراریخته و افزایش خطر ابتلا به سرطان وجود ندارد.
برخی افراد معتقدند که تغییراتی که در ژنوم محصولات تراریخته ایجاد میشود، ممکن است اثرات نامعلومی بر سلامت انسان داشته باشد و احتمال بروز بیماریهایی مانند سرطان را افزایش دهد.
همچنین برخی از محصولات تراریخته برای مقاومت در برابر آفات، حاوی ژنهایی هستند که باعث تولید سموم خاصی میشوند. این سموم ممکن است نگرانیهایی را در مورد اثرات آنها بر سلامتی ایجاد کنند. از طرفی مطالعات انجام شده بر روی محصولات تراریخته عمدتاً کوتاهمدت بوده و اثرات بلندمدت مصرف این محصولات به طور کامل شناخته شده نیست.
باید بدانیم که بروز سرطان به عوامل متعددی از جمله ژنتیک، سبک زندگی، رژیم غذایی، آلودگی محیط زیست و عوامل دیگر بستگی دارد. مصرف محصولات تراریخته تنها یکی از عوامل بسیار زیاد است که ممکن است بر خطر ابتلا به سرطان تأثیر بگذارد.
چرا دانشمندان معتقدند محصولات تراریخته ایمن هستند؟
- نظارت دقیق: سازمانهای غذا و دارو در سراسر جهان، محصولات تراریخته را قبل از ورود به بازار به دقت بررسی میکنند تا از ایمنی آنها اطمینان حاصل کنند.
- مطالعات گسترده: هزاران مطالعه علمی بر روی محصولات تراریخته انجام شده است و نتایج این مطالعات نشان میدهد که این محصولات از نظر ایمنی غذایی مشکلی ندارند.
- تفاوتهای ژنتیکی طبیعی: تغییراتی که در محصولات تراریخته ایجاد میشود، بسیار محدودتر از تغییراتی است که به طور طبیعی در طی فرآیند اصلاح نباتات رخ میدهد.
خطرات تراریختهها برای محیط زیست چیست؟
باید توجه داشته باشیم تولید محصولات تراریخته، با تمام مزایایی که دارد، نگرانیهایی را نیز در مورد اثرات زیستمحیطی برانگیخته است. یکی از مهمترین نگرانیها، امکان انتقال ژنهای تغییر یافته به گیاهان وحشی یا سایر موجودات زنده است. این انتقال ممکن است به ایجاد گونههای مقاوم به علفکشها یا حشرهکشها منجر شود که کنترل آنها دشوارتر باشد. همچنین، ممکن است بر تنوع زیستی و تعادل اکوسیستمها تأثیر منفی بگذارد.
بسیاری از محصولات تراریخته، بهگونهای مهندسی شدهاند که در برابر علفکشهای خاصی مقاوم باشند. این امر ممکن است منجر به افزایش استفاده از این علفکشها شود که به نوبه خود میتواند به خاک، آبهای زیرزمینی و موجودات زنده دیگر آسیب برساند.
برخی از محصولات تراریخته، حاوی ژنهایی هستند که باعث تولید سمومی میشوند که برای آفات مضر هستند. اما این سموم ممکن است بر حشرات مفید مانند زنبورهای عسل نیز تأثیر منفی بگذارند و به تنوع زیستی آسیب برسانند.
همچنین گسترش کشت محصولات تراریخته ممکن است به کاهش تنوع زیستی منجر شود، زیرا کشاورزان تمایل دارند که محصولات تراریخته را به دلیل مزایایی که دارند، بهطور گسترده کشت کنند. این امر میتواند به از بین رفتن گونههای گیاهی و جانوری بومی و کاهش خدمات اکوسیستمی منجر شود.
محصولات تراریخته خطرناک هستند؟
در نهایت با توجه به اینکه تولیدکنندگان این محصولات ملزم به برچسبگذاری محصولات تراریخته هستند تصمیمگیری در مورد مصرف یا عدم مصرف این تولیدات، به عهده خود افراد است اما بهتر است تصمیمگیری بر اساس اطلاعات علمی و معتبر باشد و نه بر اساس شایعات و اطلاعات نادرست.
پایان پیام