نظارت بر هیرکانی کافی نبوده است
به گزارش گلونی حمیدرضا میرزاده، کنشگر و خبرنگار محیط زیست، با اشاره به نقش جنگل‌های طبیعی به‌ویژه جنگل‌های هیرکانی در تأمین چوب و سلولز برای صنایع چوب و کاغذ، وضعیت بهره‌برداری از این منابع طبیعی در ایران را بررسی کرد.
وی گفت: «هرچند بسیاری از کشورها تلاش کرده‌اند بهره‌برداری از جنگل‌های طبیعی را کاهش دهند و به سمت روش‌های جایگزین مانند زراعت چوب، استفاده از گیاهان باغی یا باقی‌مانده محصولات کشاورزی بروند، در ایران تا همین چند سال پیش همچنان برداشت از جنگل‌های طبیعی، از جمله جنگل‌های هیرکانی، صورت می‌گرفت.»
وی با اشاره به اجرای طرح تنفس جنگل از اوایل دهه ۱۳۹۰، این طرح را تلاشی برای حفاظت از جنگل‌های هیرکانی دانست که به‌موجب آن برداشت چوب از جنگل‌های طبیعی به مدت ده سال ممنوع شد. با این حال، او تأکید کرد که قاچاق چوب و استفاده از جنگل‌ها برای تأمین هیزم همچنان به تخریب این منابع ادامه داده است.
میرزاده به دیدار اخیر یکی از فعالان حوزه چوب و کاغذ با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: «پس از این دیدار، تلاش‌ها برای دریافت مجوز برداشت چوب از درختان شکسته و افتاده در کف جنگل‌ها شدت گرفته است. این موضوع پیش‌تر نیز مطرح شده بود اما با مخالفت کارشناسان مواجه شد. مخالفان معتقدند که حتی درختان شکسته و افتاده بخشی از اکوسیستم جنگل هستند و نقش حیاتی در حفظ پویایی و حیات جنگل ایفا می‌کنند».
نظارت بر هیرکانی کافی نبوده است
این کنشگر محیط‌زیست تأکید کرد: «برداشت درختان شکسته می‌تواند به خاک جنگل و گیاهان زیر اشکوب آسیب وارد کند. همچنین ایجاد جاده‌های دسترسی برای این برداشت‌ها، فضا را برای فعالیت قاچاقچیان چوب فراهم می‌کند. جنگل، یک سیستم زنده و پیچیده است که تنها شامل درختان نیست، بلکه شبکه‌ای از گونه‌های زنده و عناصر حیاتی را در بر می‌گیرد.»
بهره برداری از جنگل با روش‌های پایدار یا جایگزین؟
میرزاده در ادامه اشاره کرد: «برخی کارشناسان معتقدند با نظارت دقیق و اجرای طرح‌های جنگل‌داری اصولی می‌توان از جنگل‌های طبیعی بهره‌برداری کرد. اما تجربه‌های پیشین نشان می‌دهد که این نظارت‌ها کافی نبوده و حتی در دوره ممنوعیت بهره‌برداری، قاچاق چوب همچنان ادامه داشته است».
به گفته او، بسیاری از کشورها ترجیح داده‌اند با واردات چوب یا توسعه زراعت چوب، بهره‌برداری از جنگل‌های طبیعی خود را به حداقل برسانند، چرا که بهره‌برداری از جنگل‌های طبیعی به‌ویژه برای توسعه صنعتی، ناپایدار خواهد بود.
میرزاده در پایان تأکید کرد: «حفظ جنگل‌های هیرکانی به‌عنوان یکی از میراث‌های طبیعی ایران مستلزم اتخاذ رویکردهای علمی، کاهش فشار بر جنگل‌های طبیعی و بهره‌گیری از روش‌های جایگزین است».
پایان پیام
بیشتر بخوانید:
