اسلکتیویست Slacktivist چیست؟
به گزارش گلونی اصطلاح اسلکتیویست (Slacktivist) ترکیبی از دو کلمه «slacker» (به معنای فرد تنبل) و «activist» (به معنای فعال اجتماعی) است و به افرادی اشاره دارد که فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی یا خیریه‌ای خود را به شکل حداقلی و اغلب از طریق ابزارهای ساده در فضای مجازی انجام می‌دهند. اسلکتیویسم (Slacktivism) به معنای کنشگری کم‌هزینه است که معمولاً نیازی به تعهد عمیق یا تلاش زیادی ندارد.
ویژگی‌های اسلکتیویست
۱. فعالیت در فضای مجازی:
فعالیت‌های اسلکتیویست‌ها معمولاً شامل کارهایی ساده مثل امضای یک پتیشن آنلاین، لایک کردن یک پست، به اشتراک‌گذاری محتوا یا استفاده از هشتگ‌ها است.
۲. کم‌هزینه بودن:
اسلکتیویسم به دلیل سهولت و هزینه کم، به‌شدت رایج است. برخلاف کنشگری سنتی که نیاز به حضور فیزیکی و تلاش زیاد دارد، این شکل از کنشگری تنها به اتصال به اینترنت نیاز دارد.
۳. نمادین بودن:
اقدامات اسلکتیویست‌ها اغلب نمادین است و تأثیر مستقیمی بر تغییرات اجتماعی ندارد. به‌عنوان مثال، تغییر تصویر پروفایل در شبکه‌های اجتماعی برای حمایت از یک جنبش ممکن است بیشتر جنبه نمایشی داشته باشد.
انتقادات به اسلکتیویسم
۱. عدم تأثیرگذاری عمیق:
منتقدان اسلکتیویسم معتقدند که این نوع کنشگری بیشتر جنبه سطحی دارد و نمی‌تواند به تغییرات واقعی و پایدار منجر شود.
۲. ایجاد توهم مشارکت:
یکی از انتقادات رایج این است که اسلکتیویسم به افراد این توهم را می‌دهد که در یک حرکت اجتماعی شرکت کرده‌اند، در حالی که اقدامات آنها تأثیر چندانی ندارد.
۳. جایگزینی برای کنشگری واقعی:
برخی معتقدند اسلکتیویسم می‌تواند باعث شود افراد به جای مشارکت فعال در اعتراضات یا برنامه‌های اجتماعی، به اقدامات ساده و بی‌اثر در فضای مجازی بسنده کنند.
مزایای اسلکتیویسم
۱. افزایش آگاهی عمومی:
حتی اگر اقدامات اسلکتیویست‌ها تأثیر عمیق نداشته باشد، می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی درباره مسائل اجتماعی و سیاسی کمک کند.
۲. آسانی مشارکت:
این نوع کنشگری به افراد بیشتری اجازه می‌دهد در جنبش‌های اجتماعی شرکت کنند، به‌ویژه کسانی که به دلایل مختلف نمی‌توانند به‌صورت فیزیکی مشارکت داشته باشند.
۳. تقویت هویت جمعی:
اسلکتیویسم می‌تواند احساس همبستگی و هویت جمعی را در میان افراد تقویت کند، حتی اگر اقدامات آنها به تغییرات فوری منجر نشود.
نمونه‌هایی از اسلکتیویسم
۱. چالش سطل آب یخ (Ice Bucket Challenge):
این چالش که با هدف حمایت از بیماران ALS برگزار شد، نمونه‌ای از اسلکتیویسم بود. افراد با ریختن سطل آب یخ روی خود و به اشتراک گذاشتن ویدئوها، به کمپین پیوستند.
با وجود اینکه بسیاری از شرکت‌کنندگان کمک مالی نکردند، این کمپین آگاهی عمومی را به‌طور گسترده افزایش داد.
۲. استفاده از هشتگ‌ها:
هشتگ‌هایی مانند #BlackLivesMatter یا #MeToo از نمونه‌های بارز اسلکتیویسم هستند که توانستند توجه جهانی را به مسائل اجتماعی جلب کنند.
۳. تغییر تصویر پروفایل:
تغییر عکس پروفایل در حمایت از یک جنبش نمونه‌ای از رفتارهای اسلکتیویستی است.
اسلکتیویسم به‌عنوان شکلی از کنشگری مدرن، ابزاری ساده و دسترس‌پذیر برای مشارکت در مسائل اجتماعی است. با این حال، برای ایجاد تغییرات واقعی، نیاز به اقدامات عمیق‌تر و تعهد جدی‌تری وجود دارد.
این مفهوم نشان‌دهنده تغییر الگوهای کنشگری در عصر دیجیتال است، اما باید به‌عنوان یک مکمل برای کنشگری واقعی، نه جایگزین آن، در نظر گرفته شود.
پایان پیام
بیشتر بخوانید:
فضای مجازی به عنوان بستر بسیج اجتماعی
