برای تولید یک کیلو هندوانه چقدر آب نیاز است

برای تولید یک کیلو هندوانه چقدر آب نیاز است

ارقام و اعداد مختلفی درباره میزان آب مصرفی برای تولید یک کیلو هندوانه وجود دارد.

پایگاه خبری گلونی، رضا ساکی: یک بار دیدم ارتفاع آبشاری در لرستان را نوشته‌اند ۵۰ متر. به ادمین صفحه پیام دادم که این آبشار کمی بیشتر از ۴۰ متر ارتفاع دارد. پاسخ داد: هر چه ارتفاع بیشتر باشد مردم بیشتر رغبت می‌کنند این آبشار را ببینید. بعد هم مگر ۴۲ متر چقدر کمتر از ۵۰ متر است؟

حالا حکایت هندوانه است. همه می‌دانیم که هندوانه محصولی آب‌دوست است و نباید در همه جای ایران کاشت بشود. برخی اما از روی محبت لابد یا برای این که هشدار جدی درباره کاشت هندوانه بدهند مقدار آب مصرفی را برای تولید هندوانه را با اغراق منتشر می‌کنند.

با یک جست‌وجوی ساده می‌توانید چنین آماری را درباره مصرف آب هندوانه ببیند:

• وزارت جهاد کشاورزی طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که میزان مصرف آب برای تولید هر کیلوگرم هندوانه در کشور کاهش یافته است و این رقم به ۲۸۶ لیتر آب رسیده است.
• معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان: تولید هر کیلو هر هندوانه بین ۳۵۰ تا ۶۵۰ لیتر آب مصرف می‌کند.
• رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران: برای تولید هر کیلو هندوانه ۴۰۰ لیتر آب مصرف و ۲۰۰ تومان فروخته می‌شود.
• می‌دانید با صادرات هر کیلو هندوانه، چند لیتر آب از کشور خارج می‌کنیم؟ دقیقاً ۵۰۰ لیتر.
• وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد: در نتیجه برنامه‌های افزایش بهره‌وری، آب مورد نیاز برای تولید یک کیلوگرم هندوانه از ۴۵۵ لیتر در سال ۱۳۹۱ به ۲۸۶ لیتر در سال ۱۳۹۵ معادل ۳۷ درصد کاهش یافت.

نکته مهمی در همه این آمارها وجود دارد. مستندات این اعداد هیچوقت منتشر نمی‌شود. یعنی معلوم نیست که چه طور به این آمار رسیده‌اند. یا مثلا معلوم نیست که در کدام منطقه کشور برای تولید هر کیلو هندوانه ۶۵۰ لیتر آب مصرف می‌شود.

اندیشکده تدبیر آب ایران

اندیشکده تدبیر آب ایران در پائیز ۱۳۹۵ در استان کرمان یک کار پژوهی انجام داده است. کرمان مانند بقیه استان‌های فلات مرکزی ایران از جمله مکان‌هایی است که کاشت هندوانه در آنها همیشه محل تنش بوده است.

در جنوب کرمان چند لیتر آب برای تولید هر کیلو هندوانه مصرف می‌شود؟

صوغان از بخش‌های شهرستان ارزوئیه است که در جنوب کرمان قرار دارد. صوغان را کوه‌ها از سه طرف محصور کرده‌اند و فقط در سمت غرب که به سمت دولت‌آباد و ارزوئیه است کوه نیست. صوغان از جنوب به شهرستان فاریاب و کوهشاه (از توابع احمدی هرمزگان)، از طرف شرق به اسفندقه جیرفت و از شمال به سیاهکوه راه دارد.

ارزیابی معیارهای الگوی کشت از منظر بهره‌وری آب

این پژوهش با عنوان: «ارزیابی معیارهای الگوی کشت از منظر بهره‌وری آب» انجام شده است که نتیجه‌اش را می‌بینید:

پژوهش‌گران: مریم حسنی سعدی، الهام گلکار

منطقه پژوهش: ارزوئیه و صوغان استان کرمان

محصولات ارزیابی شده: گندم، ذرت، عدی، پسته، زعفران، زرشک، گل‌محمدی و هندوانه

نتیجه: برای تولید هر کیلو هندوانه کمتر از ۲۵۰ لیتر آب مصرف می‌شود.

در این منطقه از کرمان به ازای مصرف یک مترمکعب آب ۵ تا ۶ کیلوگرم هندوانه به دست می‌آید. متوسط جهانی تولید هندوانه با یک مترمکعب آب ۴ کیلوگرم است.

این پژوهش جدول‌هایی هم دارد که برای هندوانه دو جدول تهیه شده است:

یعنی در حنوب کرمان با یک مترمعکب آب، یک تا دو کیلوگرم بیشتر از متوسط جهانی هندوانه تولید می‌شود.

این ماجرا خیلی پیچیده نیست. هر کس رقمی درباره مصرف هندوانه در کشور منتشر کرد باید بگوید آن عدد را از کجا و چگونه به دست آورده است. با اغراق کردن در میزان مصرف آب هندوانه، مشکلی از کشور حل نمی‌شود.

حالا باید کارشناسان بگویند که آیا همین مقدار کمتر از ۲۵۰ لیتر آب برای تولید هر کیلو هندوانه در جنوب کرمان، صرفه اقتصادی و اکولوژیکی دارد یا خیر؟

پایان پیام