صنایع دستی، به مجموعهای از هنرها و صنایع اطلاق میشود که محصول آنها به طور عمده با استفاده از مواد اولیهی بومی، به کمک دست و ابزار دستی ساخته میشود. در هر یک از فرآوردههای این صنایع، ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگرسازنده، به نحوی تجلی مییابد و همین عامل، وجه تمایز اصلی این گونه محصولها از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانهای است.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، لرستان را شاید بتوان یکی از مهدهای بزرگ صنایعدستی در جهان برشمرد. آثار مفرغی لرستان چیزی جز صنایعدستی بینظیر نیستند. هنر لرستان از سفال تا مفرغ و آثار زرین و سیمین کلماکره تا غارکشیدههای «میرملاس» و «دوشه» و «همیان» همه نشان از دیرینگی صنایعدستی در میان مردم لر دارد.
هنر تیژهبافی (حصیربافی)، ماشتهبافی، ورشوسازی، جاجیم، حرمیبافی، گلیمبافی، نمد و… را هم به اینها اضافه کنید. البته تیژهبافی هنری تقریبا فراموش شده است. همان طور که قالی لری هم تقریبا دیگر هیچ نشانی ندارد. گلیمبافی و ماشتهبافی از میان هنرهای دستی لرستان این روزها نماد بیشتری دارند. البته بیشترین نماد همچنان متعلق به گلونی است که خود باعث رونق در فروش دیگر محصولات شده است.
بدیهی است که زنده ماندن و زنده نگاهداشتن صنایعدستی، مستلزم داشتن بازار مناسب است. یعنی اگر صنایعدستی پولساز نباشند زنده نخواهند ماند. مثلا یکی از دلایل زنده ماندن هنر حصیربافی در شمال ایران استقبال گردشگران از آن است. در لرستان هم تا نتوانیم بازار خوب برای صنایعدستی پیدا کنیم کسی رغبت نمیکند وارد کار شود.
مهمترین اصل در بازار، اصل برندسازی است. خرمآباد و لرستان نیاز به یکی دو برند دارد. یکی از آن برندها را حالا شاید بتوان گلونی نامید. حرکتی که برای گلونی به عنوان پوششی باستانی و حجابی مطابق با شرع آغاز شد امروزه به صورت محدود باعث رونق گرفتن بازار صنایع دستی شده است. دستکم این رونق را میتوان در غرفه عرضه محصولات فرهنگی در ورودی قلعه مشاهده کرد. کسبوکار آقای «زودآشنا» هم رونق بیشتری گرفته است و هم تنوع محصولات در آن بیشتر شده است. لرستان اگر بتواند روی چند مولفه و برند، کار درازمدت و اصولی انجام بدهد میتواند از طریق آنها به دیگر اهداف خود نیز برسد.
یکی از کارهای مهمی که برای صنایعدستی انجام داد، صنعتی کردن آنهاست. صنعتی کردن لزوما به معنی کیفیت بد نیست، به معنی قیمت ارزان است. راه نجات صنایعدستی از بهروز شدن و ارزان شدن آنها میگذرد. این طوری میتوان مردم را ترغیب کرد تا از آنها استفاده کنند. امروز «آژیه» یا گیوه لری در خرمآباد اصلا بافته نمیشود. چیزی که باعث شده است مردم ایران فکر کنند گیوه در لرستان وجود نداشته است. در حالی که همین گیوه را مردم خودشان در خانه میبافتند.
لرستان بیش از معدن سنگ، هنر دارد. پتانسیل هنرهای لرستان تمام شدنی نیست. با سرمایهگذاری روی مولفههای فرهنگی و صنایع دستی با یک تیر سه نشان میزنیم. توجه به صنایع دستی از طریق ایجاد کارگاهها و ایجاد شغل و جلوگیری از خرید اجناس خارجی به اقتصاد مقاومتی کمک میکند و از طریق تبلیغ پوشش سنتی و ایرانی، به حفظ عفاف و حجاب یاری میرساند.
پایان پیام
گزارشگر: انوشه میرمجلسی