پایگاه خبری گلونی، معین بادپا: نوبهار عنوان برنامه‌ای بود از شبکه دوم سیما که در سه قسمت حدوداً نود دقیقه‌ای ساخته شد. اجرای این برنامه را امیرحسین صدیق برعهده داشت و در روزهای بیست و پنجم تا بیست و هفتم اسفند ماه ۹۶ به صورت زنده پخش شد.
نوبهار دارای ویژگی‌های مثبت قابل توجهی بود و همین موضوع آن را در شمار برنامه‌های خوب نوروزی در سال‌های اخیر قرار داد.
همین نکته کافی بود تا با بررسی نقاط قوت مهم و اندک نقاط ضعف برنامه، درباره آن بنویسم.
+ پخش موسیقی زنده اقوام
از مهمترین نکات بارز این مجموعه، اجرای موسیقی و رقص آئینی اقوام مختلف بود.
تصویر گروه‌های موسیقی بدون محدودیت و پوشانده‌شدن توسط وسایل عجیب رایج مانند گل و گلدان، در معرض دید مخاطب گذاشته شد. علاوه بر این گروه‌های مختلف همچون لری، کردی و خراسانی هم به اجرای رقص و مراسم آئینی پرداختند.
در هر قسمت نوبهار دو گروه حضور داشتند که در فواصل مختلف به اجرای دو اثر پرداختند.
حضور یک کارشناس و پژوهشگر اقوام ایرانی، آقای غلامرضا کاظمی قشقایی و توضیحات او درباره موسیقی، حرکات و نمادهای گروه‌ها و نیز صحبت کاملاً مرتبط با گروه‌ها درباره رسوم، از نقاط قوت این برنامه بود.
در این برنامه، خبری از موسیقی‌های پاپ غیرنوروزی و گاه غمگین و شکست عشقی خواننده یا ترانه‌سرا خبری نبود.
ترانه‌هایی که به صرف محبوب بودن خواننده یا موسیقی در سال گذشته، این بار با پخش موسیقی و لب‌زنی خواننده، وقت برنامه را پر کند. در حالی که این الگوی تکراری مدت‌هاست جذابیت خود را از دست داده اند.
+ مهمان‌های نوروزی و صحبت‌هایشان
اغلب میهمان‌ها در این مجموعه، به نوعی با نوروز در ارتباط بودند.
دعوت از جواد قارایی مستندساز و تهیه‌کننده اگرچه پیش از این هم تکرار شده بود، اما صحبت، نه درباره برنامه که درباره کجا سفر رفتن، مزایای سفر به روستاها، رساندن منافع به افراد محلی و بحث زباله‌ها گفتگویی کوتاه و شنیدنی بود.
دکتر الهه شعبانی از دیگر مهمانان این برنامه بود که درباره نوروز، رسوم و تاریخ این جشن صحبت کرد.
یکی از موضوعات مهم در برنامه‌های مناسبتی، به خصوص اعیاد و جشن‌ها، بی‌ارتباط بودن اغلب میهمانان به برنامه است. بنا بر عادتی عجیب، معمولاً فهرستی از بازیگران، ورزشکاران و هنرمندان تهیه و به تلویزیون دعوت می‌شوند. در حالی که مشخص نیست اگر این هنرمند مثلاً به جای عید نوروز، در عید فطر، غدیر، قربان، روز پدر، روز مادر و … حضور پیدا کند، چه تفاوتی دارد!
البته ارتباط حضور یکی از بازیگران خوب کشور با این برنامه نوروزی، آن هم در قسمت اول این برنامه، برای نگارنده مشخص نیست! به گمان من حضور بازیگر در یک سریال در ایام نوروز، دلیل خوبی برای این حضور نیست.
+ آیتم‌های مرتبط میانی
مهمترین میان برنامه نوبهار، حضور خانواده‌های محلی و نشستن پای رسوم مناطق بود. این بار توضیحات از طرف افراد محلی به گوش شنونده می‌رسید و در کنار صحبت‌های کارشناس در طول برنامه، به تکمیل این پازل ایرانشناسی کمک می‌کرد.
علاوه بر این توجه برنامه‌ساز در چیدن آیتم‌ها قابل توجه بود. به عنوان مثال در قسمتی که موسیقی زنده مازندرانی پخش شد، آیتم میانی از رسوم شمال کشور نیست. بلکه به سرعین رفتند تا درباره آئین نوروز در آنجا سخن بگویند. و در شب دیگر که موسیقی زنده آذری پخش شد، رسوم استان‌های شمالی کشور موضوع آیتم را تشکیل داد.
+ نبود گزارش تکراری
احتمالاً اگر از ما بپرسند در صورت پخش گزارش نوروزی از مردم، حدس می‌زنید چه حرفهایی زده شود، ردیف کردن تبریک نوروز توسط مردم را بخش کلیدی این گزارش‌ها می‌دانیم.
در نوبهار هیچ گزارشی پخش نشد و هیچ نیازی هم به گزارش دیده نشد. در واقع پخش نشدن این گزارش‌ها در این برنامه از نقاط قوت آن بود.
بد نیست برنامه‌سازان بدانند اگر قرار است گزارش‌های تکراری پخش کنند، بهتر است با حذف آن به دنبال حفظ مخاطبان خود باشند.
+ تلویزیون دکور در خدمت برنامه
از زمانی که اولین نفر به این نتیجه رسید که تلویزیون‌های بزرگ قابلیت استفاده در دکور را دارند، این رفتار تبدیل به یک بخش ثابت در برنامه‌ها شد.
بسیاری از برنامه‌ها بدون توجه به کارکرد اصلی این تلویزیون‌ها، همیشه بخشی از دکور را به آن اختصاص میدهند. گویی اگر از برخی برنامه‌سازان درباره علت وجود آن‌ها بپرسید خواهند گفت:«همه می‌گذارند، ما هم می‌گذاریم!»
تا جایی که حتی در برنامه‌ای که با موضوع صرفه‌جویی در مصرف برق پخش می‌شود، تلویزیونی به اندازه کل دکور، تصاویر لامپ پخش می‌کند و مجری در مقابل آن‌ها از بیننده می‌خواهد حتی یک لامپ اضافی خود را خاموش کنند!
در نوبهار اگرچه در برخی موارد، نیازی به تلویزیون و پخش تصاویر نبود، اما استفاده درست از تصاویر ایران در بخش معرفی راهنمای گردشگری، وجود آن را توجیه کرد و حداقل برای یکی از بخش‌های اصلی برنامه از آن استفاده شد.
+ توجه به مسئولانه سفر کردن
یکی از مهمترین بخش‌های صحبت‌های مجری در طول این مجموعه برنامه، ارجاع به موضوعات ساده ولی مهم درباره نریختن زباله در طبیعت بود.
این موضوع در گفتگو با میهمان‌ها هم دیده شد. توجه به این موضوع به دفعات و به صورت کوتاه و نه حوصله سر بر، مهم است و یک برنامه نوروزی، باید به آداب سفر کردن به طبیعت توجه کرده و آن را یادآوری کند.
+ راهنمای سفر به استان‌ها
راهنمای سفر به استان‌های مختلف ایران که با توضیحات آرش نورآقایی همراه بود، اگرچه بیشتر به معروفترین نقاط ایران پرداخته شد، اما لازم و قابل دفاع است.
به خصوص که این برنامه در روزهای قبل از نوروز پخش شد. یعنی در زمانی که بیشتر سفرهای نوروزی شروع نشده است. اگرچه پخش این برنامه‌ها شاید بهتر است در زمانی باشد که بیننده هنوز برنامه‌ریزی سفر خود را انجام نداده است.
ادامه دارد…
*تیتر مصرعی است از بانو سیمین بهبهانی
پایان پیام
