تأثیر اکولوژیکی طرح انتقال orange-great fish

تأثیر اکولوژیکی طرح انتقال orange-great fish افریقای جنوبی

به گزارش پایگاه خبری گلونی، نوشتار حاضر ترجمه‌ای است از:

Interbasin water transfers and integrated water resources management: Where engineering, science and politics interlock. J. Gupta, P. van der Zaag. Physics and Chemistry of the Earth 33 (2008).

این ترجمه را اندیشکده تدبیر آب ایران انجام داده است که آن را در چند بخش می‌توانید بخوانید.

۲-۲- تأثیر اکولوژیکی: طرح انتقال orange-great fish، افریقای جنوبی

این پروژه در سال ۱۹۷۷ به بهره‌برداری رسید و حداکثر ۷/۱ میلیارد متر مکعب آب را از حوضه آبریز Orange به رودخانه‌های Great Fish و Sundays در استان Eastern Cape در افریقای جنوبی انتقال می‌دهد.

آب انتقال‌یافته عمدتاً برای آبیاری استفاده می‌شود، ولی برای کنترل سیل و تولید نیروی برقابی نیز برنامه‌ریزی شده است.

آثار اکولوژیکی این پروژه به دقت مطالعه شده است. برای نمونه، جمعیت بی‌مهرگان کف‌زی، قبل و بعد انتقال رودخانه Great Fish مقایسه شده‌اند.

غنای گونه‌ها اندکی تغییر کرده، ولی ترکیب گونه‌ها به شکل قابل ملاحظه‌ای تغییر کرده است.

آشکارترین تغییر، غلبه‌یافتن گونه‌هایی از مگس سیاه، به جای گونه‌های بی‌خطر اولیه بوده است.

گونه‌های جدید خسارت شدیدی به دام‌ها در بازه‌های پائینی این رودخانه زده‌اند: تغذیه گله‌های نر بالغ در فصل بهار سبب خسارت به دام می‌شود.

تغییرات در کف‌زیان را می‌توان مستقیماً به تغییرات در رژیم جریان ناشی از طرح انتقال آب، به ویژه حذف جریان حداقل، و تغییر از رودخانه فصلی به یک رودخانه دائمی نسبت داد.

۲-۳- توزیع منافع: طرح انتقال Senqu-Vaal، افریقای جنوبی و لسوتو

استان Gauteng در افریقای جنوبی از شهرهای ژوهانسبورگ و پرتوریا تشکیل می‌شود.

این استان در دو حوضه آبریز Limpopo و Orange قرار گرفته است. حدود ۱۶ درصد از کل فعالیت اقتصادی در کشورهای جنوب صحرای افریقا به ارزش ۴۰ میلیارد دلار در سال در Gauteng تمرکز دارد. Gauteng بر چندین انتقال میان‌حوضه‌ای آب برای تأمین نیاز آب و انرژی اتکا دارد؛

شامل انتقال آب از حوضه‌های Thukela (630 میلیون متر مکعب در سال)، Incomati (111 میلیون متر مکعب در سال) و Maputo (81 میلیون متر مکعب در سال).

افزون بر این، طرح انتقال آب از لسوتو، آب را از رودخانه Senqu در لسوتو (تقریباً ۹۵۰ میلیون متر مکعب در سال) به رودخانه Vaal در افریقای جنوبی انتقال می‌دهد.

هر دو رودخانه سرشاخه‌های اصلی حوضه آبریز Orange را تشکیل می‌دهند، که لسوتو، افریقای جنوبی، بوتسوانا و نامیبیا در آن سهیم هستند.

انتقال آب از طریق یک تونل ثقلی صورت می‌گیرد که از مرزهای حوضه عبور می‌کند.

در این فرایند برق نیز تولید می‌شود. افریقای جنوبی به لسوتو در توسعه زیرساخت‌های لازم کمک کرده است و به لسوتو حق امتیاز تقریباً ۳۵ میلیون دلار در سال پرداخت می‌کند.

این حق امتیاز بر مبنای درصد از صرفه‌جویی هزینه برای افریقای جنوبی در مقایسه با مناسب‌ترین گزینه بعدی برای تأمین آب Gauteng محاسبه شده است.

پروژه انتقال آب لسوتو به کرات به عنوان نمونه‌ای خوب از تقسیم منافع میان کشورهای همجوار، و یک توافق برنده- برنده نام برده شده است.

با این همه، از جمله مسائل جامانده، چگونگی توزیع هزینه‌ها و فایده‌های این طرح در گروه‌های مختلف ذینفعان است.

روشن است که بازتوزیع منافع در گروه‌هایی که تأثیر منفی از این طرح پذیرفته‌اند باید فراتر از نقل و انتقال پول میان دولت‌ها باشد (حق امتیاز پرداخت‌شده دولت افریقای جنوبی به دولت لسوتو) و جوامع تأثیرپذیرفته را شامل شود.

بازتوزیع منافع فرایند آسانی نیست: (الف) کمّی‌کردن پولی برخی اثرات، مانند زیان از دست‌دادن اراضی آبا و اجدادی یا تغییر در رژیم جریان یک رودخانه دشوار است؛ و (ب) هدف باید توانمندسازی جوامع تأثیرپذیرفته برای تثبیت مجدد در مسیر توسعه اقتصادی باشد که در بلندمدت تداوم داشته باشد؛ کمک‌های پولی ممکن است این هدف را محقق نسازد و در عوض وابستگی را تقویت کند.

پایان پیام