به گزارش پایگاه خبری گلونی؛ نوع زینتى شاه پسند که در اکثر شهرهاى ایران پرورش داده مى‌شود، وارداتی متجاوز از صد گونه است که بیشتر آنها در آمریکا به عمل مى‌آیند.
نام: شاه پسند
نام علمی: Veron
نام محلی: شاهپسند
خانواده: گرانیاسی
گونه: ارودیوم
پراکنش: بولوارها و نخلستان‌ها
روش تکثیر: کاشت قلمه
گیاه شناسی شاه پسند
در جزیره کیش این گیاه را «گل ماهور» می‌نامند نام دیگر آن ورون است.
گیاه آن پایا است، یعنى ریشه آن همیشه در زمین مى‌ماند و سال بعد سبز مى‌شود، بیشتر در زمین‌های غیرزراعی و به صورت خودرو می‌روید. ساقه‌هاى آن چهارگوش و زاویه‌دار است، ارتفاع آن سى تا هشتاد سانتى‌متر است. به نوع دارویى آن که خودرو است کلمه وحشى اضافه کرده‌اند ولى در قدیم به دانه‌هاى آن یوشنگ و گاومشنگ مى‌گفتند.
عربى آن رعى الحمام است و در مصر به آن ساق الحمام مى‌گویند. حمام به معنى کبوتر است و مى‌گویند که کبوتر به دانه‌هاى آن علاقه زیادى دارد. صاحب کتاب «تحفه» شاه پسند وحشى را «نار قیصر» می‌داند و با مشخصاتى که در کتب قدیم به نار قیصر نسبت داده‌اند مطابق بوده، و خواص طبى آنها کاملاً یکى است.
نوع زینتی
نوع زینتى شاه پسند که در اکثر شهرهاى ایران پرورش داده مى‌شود، وارداتی متجاوز از صد گونه است که بیشتر آنها در آمریکا به عمل مى‌آیند. نوع دارویى آن از قدیم در ایران، خصوصا سواحل دریاى مازندران، حاشیه جنگل‌هاى شمال، بین رشت، تا چالوس، بندر گز، آستارا، لاهیجان و نواحى البرز و اطراف تهران و همچنین در جنوب ایران، پرسپولیس، ملایر، اراک، تفرش، آشتیان، نهاوند، ازنا و شهبازان مى‌روید.
برگ: برگ‌های شاه پسند به رنگ سبز مات، بیضی شکل، در انتها نوک تیز و دارای رگبرگ‌های برجسته و کمی کرکدار است.
گل: گل آن غالبا به صورت مجتمع خوشه‌اى است. جام گل آن قیفى است.
میوه: میوه شاه پسند به اندازه نخود بوده، و تا رسیدن در جام گل باقى مى‌ماند. زنبور عسل به نوش آن علاقه زیاد دارد دمکرده گل‌هاى آن درد کمر و سردرد را تسکین مى‌دهد. کسانی که از دردهاى عصبى رنج مى‌برند، از آن سود می‌برند. با سنگ کلیه دشمن است و آن را به آسانى دفع مى‌کند علاج قطعى درد معده هست. برگ آن ضد تشنج و تب‌بر است. درد گلو و ورم مخاط دهان را نیز فرو مى‌نشاند.
قسمت‌های دارویی
برگ، ریشه، گل
مصارف درمانی: عصاره مایع شاه پسند اثر قاطع در روى دردهاى عصبى دارد. غرغره جوشانده آن براى درد گلو و ورم مخاط دهان تجویز مى‌شود، به صورت کمپرس براى معالجه اولسرها و ضرب خوردگی‌ها و بریدگی‌ها توصیه شده است. برگ‌هاى شاهپسند را که در سرکه بجوشانید و بعد در محل‌هاى دردناک ضماد نمایید، دمکرده ۳۰ تا ۴۰ گرم برگ آن را به مقدار سه فنجان در روز صبح، عصر و شب مى‌توان نوشید.
به خانم‌ها و دخترهاى جوانى که مبتلا به چاقى موضعى هستند، و چربى در عضلات آنها مخصوصا در ران و باسن به صورت ورم مانند جمع شده است (سلولیت) توصیه شده است که روزى سه فنجان از دمکرده برگ آن بنوشند.
از دمکرده گل‌هاى آن نیز مى‌توان استفاده کرد و براى این کار باید غنچه‌هاى ناشکفته را در تیرماه چید. دمکرده آن درد کمر و سردرد را تسکین مى‌دهد و براى کبد و درد آن مفید است، زایمان را آسان و سنگ کلیه را از بین مى‌برد. براى برنشیت، اسهال، درد معد ، میگرن، دردهاى عصبى، درد سینه و رماتیسم مى‌توان آن را تجویز کرد.
طعم گس و تلخ
طعم آن کمى گس و تلخ بوده ولی معطر است. به علت داشتن تانن کمى قابض بوده، مقوى، ضد تشنج و تب‌بر است.
همچنین محرک اعصاب بوده نیرو بخش، تهوع آور، عرق آور، شیرآور، منقبض‌کننده و ضد انقباض است. به صورت مرهم در درمان سردرد، گوش درد عصبی و روماتیسم است.
جوشانده آن برای کاهش درد شکم به هنگام تهوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای درمان بواسیر کاربرد موضعی دارد. همچنین درمان سوء هاضمه و نفخ معده است.
برای درمان تب‌های متناوب، زخم، تورم ریه و اختلالات بینایی کاربرد دارد.
جوشانده ریشه آن برای درمان سوزاک مفید است.
برگ‌ها و گل‌های گیاه شاه پسند هر کدام دارای عطر و بوی جداگانه و خاص هستند که در رایحه درمانی کاربرد دارند و عموماً برای رفع خستگی و تمدد اعصاب مفید است.
اشکال دارویی
عصاره مایع و جوشانده.
منبع: واحد آموزش و پژوهش صدا وسیمای مرکز کیش. گیاهان دارویی جزیره کیش، پژوهشگر: بصیره اسدنژاد
پایان پیام
