مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

 مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

تحلیل شکاف‌ها

به گزارش پایگاه خبری گلونی، اندیشکده تدبیر آب ایران جزوه‌ای منتشر کرده است با نام ارزیابی مقدماتی حکمرانی آب کشور.

مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

اگر بازساخت حکمرانی بخواهد به ترتیبی باشد که کنشگران دیگری به جز حکومت بتوانند با ظرفیت‌سازی لازم در مقابله جدی با عوامل بحران‌آفرین مقابله نمایند، به توسعه و بازتعریف نهاد آب و نقش‌ها و توزیع مجدد حوزه‌های اقتدار و مسئولیت‌ها و چگونگی ارتباط میان آن‌ها نیاز است.

منظور از نهاد، کلیه قواعد و مقررات، رسوم و رویّه‌های عملیاتی، ایده‌ها و اطلاعات و علاقه‌مندی‌ها یا شبکه‌های گروه‌های محلی می‌باشد که چارچوب و زمینه فعالیت کنشگران و تصمیم‌گیرندگان مدیریت آب را فراهم می‌کند.

مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

شواهد زیادی نشان می‌دهد که به دلیل بالاگرفتن رقابت‌ها و تبدیل محدودیت‌های شدید آبی، مالی و دیگر محدودیت‌ها میزان مناقشات و شدت آن در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است و حل آنها نیز با مشکلات و چالش‌های جدی روبرو است.

ناتوانی در حفاظت از حقابه‌های پائین‌دست در اغلب شبکه‌های آبیاری و حوضه‌های آبریز چون زاینده‌رود، درودزن، دریاچه ارومیه، سفیدرود و دیگر دریاچه‌ها و تالاب‌های داخلی، نمونه‌هایی در این زمینه به شمار می‌رود.

مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

بدیهی است که این مهم باید در بهبود ساختار و ساز و کارهای حکمرانی مورد توجه کافی واقع شود تا به تدریج نظام مدیریتی در مسیر پیشگیری از این عارضه، استعداد و آمادگی‌های لازم را کسب کند.

با نگاه به منابع آب کشور به عنوان یک سرمایه بین‌نسلی، ساختار مدیریت آب کشور هم به لحاظ سازمانی و هم دیگر عوامل و عناصر تشکیل‌دهنده ساختار چون فرایندها و قواعد و سیاست‌های عمومی و اجرایی و ارتباط افقی و عمودی در سطوح مختلف حکمرانی نیاز به بررسی و بازبینی جدی دارد.

با توجه به این منظر، شکاف‌های موجود در ۸ خلأ اصلی و ۱۰۱ مورد سطح یک و دو فهرست شده است. نحوه توزیع خلاء‌ها در جدول ۲ آورده شده است.

مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

جدول۲- شکاف‌ها و توزیع آنها

مناقشات و دعواهای گروه‌ها بر سر آب در مناطق مختلف کشور رو به تزاید است

جمع کل خلاء‌های تفصیلی سطح ۱ و سطح ۲ (به ترتیب ۸۱  و ۲۰ مورد)، جمعاً ۱۰۱ مورد است که توضیح شرایط مربوط به هریک از شکاف‌های اصلی در بخش‌های بعدی آمده است.

تنظیم خلاء‌های تفصیلی بر اساس وجوه مختلف نظام حکمرانی (نهاد ، ساز و کار، خصوصیات فرایندها و اقتدار) نیز می‌تواند نتایج مناسبی را در تحلیل ارتباط میان کمبود‌ها و رابطه علت و معلولی آن‌ها داشته باشد.

جدول پیوست۱ نتایج چیدمان خلاء‌های تفصیلی بر این اساس را مشخص کرده است. توزیع خلاء‌ها در جدول ۱ پیوست به این صورت زیر است:

نهادی و ظرفیتی: ۵۴ مورد، ساز و کارها: ۲۲ مورد، خصوصیات: ۱۷مورد، اقتدار: ۸ مورد

جمع کل: ۱۰۱ مورد

ادامه و بخش‌های دیگر این جزوه را می‌توانید اینجا بخوانید.

پایان پیام