ثبت نخستین اثر میراث صنعتی لرستان در فهرست ملی
زمین و آب و آفتاب همسایه‌اند و در دیار ما خاک کیمیاست. اکسیری برای رساندن نگاه هنرمندان این آب و خاک به بلندای افلاک. آبان‌ماه امسال با یک خبر خوب برای دوست داران میراث فرهنگی در لرستان به نیمه رسید. «میل آجر پزی دباغ» در خرم آباد به عنوان نخستین اثر از میراث صنعتی لرستان به ثبت ملی رسید.
به گزارش گلونی و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان، این بنا در دوره پهلوی اول به عنوان کوره آجرپزی ساخته شده و اکنون در تملک شهرداری خرم آباد است.
سید امین قاسمی دوشنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۹، با بیان این خبر گفت: این بنا در بخش جنوبی شهر خرم‌آباد واقع شده، از نوع کوره‌های آجرپزی هوفمان و دارای یک دودکش میل مانند و مرتفع است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان اظهار داشت: در حال حاضر تنها بخش قابل مشاهده این بنا، قسمت میل بلند و آجری آن است.
وی افزود: سایر بخش‌های بنا هم‌چون اتاق‌های محل پخت آجر و ورودی بنا در زیر خاک مدفون هستند.
قاسمی گفت: ارتفاع میل آجری (دودکش کوره) حدود ۴۲ متر، قطر آن ۳ متر و در قسمت فوقانی دارای تزیینات آجرکاری زیبایی است.
ثبت نخستین اثر میراث صنعتی لرستان
وی تصریح کرد: این بنا را برادران دباغ در دوره پهلوی اول ساخته‌اند.
این بنا در بخش جنوبی شهر خرم‌آباد واقع شده و از نوع کوره‌های آجرپزی هوفمان و دارای یک دودکش میل‌مانند و مرتفع است.
کوره‌های آجرپزی هوفمان با آجر و آتش ثابت، کار می‌کنند.
کوره آجرپزی سنتی یا آجرپزی کوره‌ای یا دستی یا فشاری در ایران کاربرد کهنی دارد.
آجر دستی یا سنتی، آجر یا خشت گلی است که از آغاز مرحله تهیه خاک و گل تا مرحله قالب‌گیری و پخت آن همه کارها با دست و ابزار دستی انجام می‌شود.
معروف‌ترین بناهای آجری باستانی ایران طاق کسری است.
آجر دستی (فشاری)، بیش از هفت هزار سال است که در ساخت کاخ‌ها، عبادتگاه‌ها، مدرسه‌ها، مسجدها و دیگر ساختمان‌های ایران، به کار می‌رود.
امروزه در ایران از این صنعت دستی هزاران ساله به جز تعدادی معدود میله‌های آجرپزی خاموش، اثری باقی نمانده‌است.
ثبت نام یکی از این میل‌ها در فهرست ملی، نقطه امیدی است تا این اثر تاریخی را از تخریب و آسیب حفظ کند.
پایان پیام
