تپه باستانی پویینک ورامین را آسفالت کردند
به گزارش گلونی یک روز خبر رسید لودرها به قصد تخریب تپه باستانی پویینک ورامین روشن شدهاند و روزِ دیگری در حالی که روی باقی ماندههای تپه، جای چنگک لودرها رد انداخته بود متولیان میراث فرهنگی گفتند فقط خاکهای مانده روی تپه در حال جابجاییاند؛ اما آنها از دیدههای مردم محلی و فعالان میراثی خبر نداشتند که به رسانهها گفته بودند «به چشم خود دیدهاند که کارگران با کلنگ به جان تپه افتادهاند!»
و حالا بعد از گذشت یک سال از همه حرفها و حتی تکمیلِ جادهای که «پویینک باستانی» را نیمهجان کرد و آسفالت دور برگردان جاده را کامل؛ پرهام جانفشان – مدیر اداره کل میراث فرهنگی استان تهران _ با افتخار در صفحه اینستاگرامی خود نوشت: «زور کمربندی قرچک به تپه باستانی پویینک نرسید» و دو هشتگ «#میراث_فرهنگی» و «#باستانی» را ضمیمه پست خود کرد.
اما داستان از آنجا شروع شد که اواخر ۱۳۹۷ و در زمانِ انجام کاوش در محوطه باستانی پوئینک در قرچک ورامین، مسؤولان میراث فرهنگی و دوستداران میراثی از تخریبهایی در این تپه خبر دادند، خبری که به واسطه صحبتهای متولیان شهری ورامین بخشی تایید و بخش دیگرش تکذیب شد و البته مدیر کل میراث فرهنگی تنها کسی بود که اظهار نظر خود را این طور شفاف بیان میکرد «این عملیات به تپه ربطی ندارد و آن در حریم اثر تاریخی پویینک است و نه عرصهی تپه!»
با این وجود فعالان میراثی ورامین میگفتند با چشم خود دیدهاند که کارگرانی با کلنگ به جان تپه افتادهاند و در حال صاف کردن آن هستند، محوطهای که متولیانِ میراثی تاکید میکردند «مجوزِ کاوش در تپه پوئینَک را صادر کردهاند»، هر چند انجام کاوش تا اعلام نتیجه پایان فصلِ کاوش نیز پیش رفت، اما اظهارنظرهای مسوولان شهری ورامین در طول این مدت و تا مرداد سال گذشته، پیشداوریها دربارهی آغاز تخریبِ این محوطه تاریخی را شدت بخشید.
تپه باستانی پویینک ورامین را آسفالت کردند
در همان زمان بود که با وجود تکذیب مسوولان، تصاویر جدیدی از تخریب بخشی از تپه منتشر شد، تخریبی که اگر تا شهریور سال گذشته هم رخ نداده باشد، اما جایی برای از یاد بردن اظهارنظرهای سه سال گذشته حسین دهقان – شهردار ورامین – که در جلسه شورای برنامهریزی و توسعه استان تهران اعلام کرد، «تپه باستانی پوئینک قرچک که در مسیر کمربندی جنوبی قرار دارد، شبانه جمع شود» نمیگذارد.
اظهارنظرها در همان زمان به پایان نرسید، در حالی که نخستین دستور شورای پژوهشی باستانشناسی در ۱۲ خرداد سال ۱۳۹۸ برای بررسی پرونده تپه «پوئینک» مطرح شده بود تا براساس آن تعیین حریم این محوطه باستانی انجام شود و در ادامه باستانشناسان موظف به ارائه وضعیت این محوطه باستانی به میراثفرهنگی استان تهران و پژوهشکده باستان شناسی شدند.
چند روز بعد یعنی ۱۷ خرداد، محسن خرمی شریف _ شهردار قرچک _ در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «تا کنون در ۲ مرحله کاوش تپه پوئینک به اتمام رسیده و با پیگیریهایی که انجام شد، چیز خاصی در این تپه کشف نشد. نتایج کاوش این تپه بر خلاف موضعی است که در گزارش میراث فرهنگی استان تهران داده شد.
گزارشهای میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان تهران در حال حاضر موجود است و طبق بررسی کارشناسان این سازمان تپه پوئینک نمیتواند خللی در احداث پروژه کمربندی جنوبی قرچک ایجاد کند.
با توجه به اینکه پروژه کمربندی جنوبی قرچک بار ترافیکی سه شهرستان را به دوش میکشد و برای دشت ورامین این کمربندی حائز اهمیت است، این پروژه نسبت به نگهداری بنای تپه پوئینک اولویت دارد.»
تا شهریور همان سال که پرهام جانفشان _ مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران _ تلاش کرد قدری نسبت به وضعیت این محوطه تاریخی امیدواری تزریق کند و به همین دلیل تاکید کرد که «هیچ بخشی از تپه در چند ماه گذشته تخریب نشده و نخست باید شورای فنی میراث فرهنگی نتایج کاوشها را بررسی کرده و سپس اعلام نظر کند»
از سوی دیگر انوشیروان محسنی بند پی _ استاندار _ ۱۲ دی ۱۳۹۸ در حالی اعلام کرد که «اگر تپه پوئینک جزو آثار باستانی است، در خصوص کمربندی جنوبی طرح کارشناسی مجدد انجام شود و میراث فرهنگی و گردشگری نیز جواب کارشناسی خود را تا آخر دیماه به استانداری اعلام کند»
آسفالت جاده همه چیز را روشن میکند
اما حالا تصاویرِ آسفالت جاده یا بزرگراهی که بخش کوچکی از تپه را باقی گذاشته و هیچ نشانی از دیگر بخشهای آن نیست، درست مانند صدها تپه تاریخی دیگر چون «مافینآباد» اسلامشهر که بیتوجهی میراث فرهنگی را به رخ میکشد؛ همه چیز را روشن میکند، همه تصاویری که در طول دو سال گذشته از لودرهایی منتشر شد که خاکهای تپهای را درون کامیون میریزند تا به نقطهی دیگری ببرند.
اما حالا بعد از گذشت همهی این اتفاقات و پستی که جانفشان به عنوان یکی از افتخارات دوره خود آن را در اینستاگرام منتشر کرده؛ فعالان میراثی و خبرنگارانی که از زمان حضور جانفشان در اداره کل میراث فرهنگی استان تهران موفق به صحبت با وی نشده یا حتی تا کنون او را ندیدهاند، به این خبر او در پایین پستاش، اینطور واکنش نشان دادهاند:
«مگه چیزی از تپه باقی مونده دیگه؟»، «واقعا خدا قوت، با درایت مدیران توانای وزارت میراث فرهنگی هم میشود از روی تپه با ماشین رد شد، هم در دوربرگردانها دو طرف هی دور برگرداند و به رونق گردشگری کشور کمک کرد»، «اتوبان که روی تپه است»، «آفرین دقیقا چسبیده به تپه؟ خسته نباشید» یا «چطور ممکنه از این کار به عنوان افتخار صحبت کنید؟» و حتی برخی مخاطبانِ وی، درخواست کردهاند تا وی از سمت خود استعفا دهد.
پایان پیام
گزارشگر: سمیه ایمانیان