شکوه البرز از روی قله

شکوه البرز

به گزارش گلونی البرز مرکزی و چشم‌انداز آن بی‌نهایت زیبا و به‌یادماندنی است.

کوه در البرز مرکزی معنای دیگری دارد. کوه‌ها سربه‌سر و شانه به شانه یکدیگر تا افق امتداد دارند و تا چشم کار می‌کند شکوه و ابهت قله‌هاست.

چنین جلوه‌ای از کوهستان در جنوب غربی لرستان هم هست اما من لرستان‌زاده، البرز مرکزی را طور دیگری دوست دارم.

برای لمس بزرگی و زیبایی این منطقه باید بر شانه یکی از قله‌های آن بنشینیم تا مثلاً دریاچه خلنو را ببینیم که آدم از دیدنش سیر نمی‌شود.

شکوه البرز

البرز رشته کوهی در بخش شمالی ایران است. ریشه نام آن در زبان اوستایی هره بره زئیتی و در زبان پهلوی هره بُرز است و ریشه نام البرز در زبان پارسی میانه هَرْبورْزْ است.

این رشته کوه از سوی باختر از جمهوری آذربایجان آغاز می‌شود و در سوی شرق تا درون ترکمنستان و افغانستان دنباله می‌یابد. بخش بزرگی از البرز در راستای کناره جنوبی دریای مازندران کشیده شده‌است. در این بخش، جبهه شمالی البرز سرسبز و جبهه جنوبی آن خشک است. یک دلیل این دوگانگی وجود رشته کوه البرز است که همچون سدّی طبیعی از گذر رطوبتِ برخاسته از دریای مازندران به سوی جنوب جلوگیری می‌کند و بیشتر این رطوبت در جبهه شمالی البرز می‌بارد.

در اوستا «هره برزَیتی» Harā Bərəzaitī پهلوی «هربرز» مرکب از دو جزء: هر، به معنی کوه و برز به معنی بالا و بلند و بزرگ. در ادبیات پارسی «برزکوه» هم به معنی البرز آمده و ترجمهٔ تحت‌اللفظی آن است.

در کتاب بندهش در بخش آفرینش قسمت کوه‌ها آمده‌است: «نخستین کوهی که فراز رست البرز ایزدی بخت بود. از آن پس، همه کوه‌های دیگر به هیجده سال فرا رستند. البرز تا به‌سر رسیدن هشتصد سال می‌رست: دویست سال به ستاره پایه، دویست سال تا به ماه پایه، دویست سال تا به خورشیدپایه، دویست سال تا به بالای آسمان. چنین گوید که دیگر کوه‌ها از البرز فراز رستند به‌شمار دوهزار و دویست و چهل و چهار کوه است» و در ادامه نام های آن‌ها را ذکر می‌کند.

در بخش پیدایش رودها در کتاب بندهش از البرز به عنوان نقطه پیدایش رودهای ایران یاد شده که از آن رودهای بسیار جاری شده‌است و به گوشه گوشه ایران گسترش یافته نام برده می‌شود و بیان می‌شود که رودی به سمت خراسان و رودی به سمت آسورستان و رودی به سمت دجله و رودی از سپاهان (اصفهان) به خوزستان و رودی به سمت دیلمان و رودی به سمت گرگان و رودی به سمت آذربایجان جاری شده‌ است.

البرز رشته کوهی که دماوند را در دل خود دارد

پایان پیام