نکاتی درباره کوهنوردی کودکان؛ دماوند جای آنها نیست

نکاتی درباره کوهنوردی کودکان

کودک هفت ساله مازندرانی با صعود به قله دماوند نام خود را به عنوان کوچکترین فاتح بلندترین قله ایران ثبت کرد. این در حالی است که توصیه شده، تا پایان دوازده سالگی بچه‌ها به چنین ارتفاعی پا نگذارند.

شاید رکورد کم‌سن‌ترین فاتح دماوند، عنوان جالبی باشد و کمتر کسی موفق به ثبت آن شده باشد. اما حتما اینکه افراد کمی این عنوان را بدست آورده‌اند، دلیل مشخصی دارد.

دلیلش هم این است که کودکان و نوجوانان ممکن است دچار بیماری ارتفاع یا ارتفاع زدگی شوند و سلامت و جانشان به خطر بیفتد.

به همین خاطر این سن، سن صعود به قله‌های بالای ۴ هزارمتر نیست و حضور در این ارتفاع باعث آسیب به کودکان می‌شود.

نکاتی درباره کوهنوردی کودکان

توضیحات صفحه هم‌کوله را درباره کوهنوردی کودکان بخوانید:

«بیماری ارتفاع چیست؟

افرادی که به مناطقی با ارتفاع بیش از ۲۵۰۰ متر از سطح دریا سفر می‌کنند ممکن است دچار بیماری ارتفاع شوند.

ارتفاع زدگی بین کوهنوردان رایج‌تر است اما این بار می‌خواهیم درباره کودکان و نوجوانانی حرف بزنیم که به ارتفاعات می‌روند.

علائم بیماری ارتفاع یا ارتفاع زدگی:

ارتفاع زدگی علائم و انواع مختلفی دارد. از علائمی مانند بی‌حالی، خستگی بی‌اشتهایی، سردرد، سرگیجه، نفس نفس زدن، افزایش شدید ضربان قلب ،اختلال در تکلم گیجی تهوع، تنگی نفس سرفه و ضعف شدید گرفته تا ادم مغزی و ریوی.

بروز این علائم در کودکان و نوجوانان می‌تواند خطرناکتر از بزرگسالان باشد؛ به ویژه اینکه کودکان عموماً در بیان ناراحتی فیزیولوژیکی خود ضعیف هستند و شاید نتوانند بزرگترها را به موقع باخبر کنند.

عوامل موثر در بیماری ارتفاع

بدن تمام افراد (چه کودکان چه بزرگسالان) واکنش یکسانی به حضور در ارتفاع ندارد. فیزیولوژی فردی، ارتفاع محل سکونت چگونگی و سرعت صعود به ارتفاع ….. عوامل تأثیرگذاری هستند اما مهمترین عامل بیماری، ارتفاع کمبود اکسیژن در ارتفاعات است که می‌تواند به بدن لطمه بزند.

با توجه به تمام عواملی که گفتیم نمی‌شود به شکلی دقیق درباره سن افراد حکم داد اما در این زمینه توصیه هایی شده است.

توصیه هایی برای کوهنوردی و حضور کودکان و نوجوانان:

– بهتر است نوزادان را به ارتفاعات نبرید.

– کودکان زیر هفت سال از ارتفاع سه هزار متری بالاتر نروند؛ حتی برای زمانی کوتاه.

– کودکان هفت تا دوازده سال معمولاً می‌توانند تا ارتفاع چهارهزار متری بالا بروند.

– نوجوانان بزرگتر از دوازده سال می‌توانند به ارتفاعات بیشتر از چهارهزار متر هم صعود کنند؛ البته با آمادگی کامل.

– رایج ترین مسئلهٔ کودکان در ارتفاع، خطر ناشی از تغییرات سریع فشار اتمسفر مثلاً در صعودهای سریع با تله کابین است.

– بچه هایی که به ارتفاع برده می‌شوند با رعایت محدودیت (ارتفاع) باید کاملاً سالم باشند.

– دقت کنید که بینی کودک مسدود نشده باشد و بتواند به راحتی نفس بکشد.

– هنگام صعود با کودکان عاقلانه است که فرض کنیم هر تغییر حالتی مربوط به ارتفاع است تا زمانی که خلاف آن ثابت شود.

ارتفاع زدگی کودکان و درمان آن

علاوه بر علائم معمول ارتفاع زدگی هر تغییر حالتی را که در کودک دیدید، نشانه‌ای از بیماری ارتفاع حساب کنید. خستگی و بی حالی، سکوت ناگهانی و طولانی مدت، خواب آلودگی، از دست دادن اشتها و هر نشانه دیگری می‌تواند هشداردهنده باشد.

لباس و دستکش خشک و گرم به کودکتان بدهید و تا حد امکان به او آب بنوشانید تلاش کنید آرامش خودتان را حفظ کنید تا آرامش روانی کودک هم حفظ شود. به محض اینکه متوجه تغییر حالتی در کودک شدید، فوراً ارتفاع کم کنید.

همان طور که گفتیم بدن افراد مختلف (چه کودکان و چه بزرگسالان) در مواجهه با تغییر فشار و کمبود اکسیژن واکنش‌های متفاوتی دارد و امکان دارد کودکانی باشند که در ارتفاع مشکلی نداشته باشند؛ چون سلامت کودکان‌مان برایمان مهم است، بهتر است روی آن ریسک نکنیم و سلامت کودک را به خطر نیندازیم.

اما ایستگاه پنجم تله کابین توچال در ارتفاع حدود سه هزارمتری از سطح دریا قرار گرفته است.

علاوه بر اختلاف فشار، کمبود اکسیژن و سرما هم عامل آزاردهنده ای برای کودکان است.

پوشش مناسب خیلی مهم است؛ دستکش و کفشی که کودکان معمولاً در شهر می‌پوشند مناسب هوای سرد و برف بازی در ارتفاعات نیست.

با توجه به تمام این موارد باید تصمیم بگیریم که آیا حضور فرزندمان در آنجا به صلاح او هست یا خیر.

با توجه به تجربه ها و مشاهداتی که پیش از این داشتیم اگر می‌خواهید کودکتان را برای برف بازی به ایستگاه پنجم تله کابین توچال ببرید و به او حسابی خوش بگذرد این برنامه را به بعد از هفت سالگی اش موکول کنید.

ضمناً به پیش بینی‌های هواشناسی توجه کنید پوشش مناسبی برای کودک تهیه کنید و وضعیت او را مرتب بررسی کنید. به محض اینکه متوجه تغییر حالتی در کودک شدید، فوراً ارتفاع کم کنید. لطفاً جدی بگیرید.

کوهستان محیط خطرناکی است برای حفظ سلامت عمومی در کوهستان نیاز است که دانش و آگاهی‌مان را افزایش دهیم و این آگاهی را با دیگران به اشتراک بگذاریم.»