نوروز؛ جشن مرگ یا باززایی و آفرینش؟
نوروز؛ جشن مرگ یا باززایی و آفرینش؟
به گزارش گلونی از میان آثاری که به نوروز پرداختهاند، میتوانیم رساله روز خرداد ماه فروردین، سرآغاز کتاب دینکرد هفتم و البته بخشی از کتاب بندهشن معروف به گزند هزارهها را نام ببریم.
در هر سه متن تاریخ داستان ایران با آفرینش کیومرث آغاز شده و کمابیش هدف مشترکی را پیش میگیرد. در این بین اما رساله روز خرداد ماه فروردین با نوروز پیوند نزدیکی دارد. این رساله این جشن را نوروز بزرگ گفته است. در متون دیگر مانند بندهشن این جشن به نام جشن شاه کیخسرو آورده شده و امروزه بیشتر به جشن زایش زرتشت پیامبر شهره است. البته در رساله روز خرداد ماه فروردین نیز به بعثت زرتشت و رواج دین بهی همینطور به رفتن کیخسرو به گرزمان، بهشت برین اشارههایی میشود.
باید توجه داشته باشیم که جشن نوروز یادمان دو اتفاق مجزا از یکدیگر است؛ یکی مرگ و دیگری باززایی، آفرینش مجدد و تولد. که امروزه بیشتر دومین این اتفاقها یعنی تولد و باززایی را میشناسیم. در حالی که در اساطیر بخش اول نه تنها دیده شده، بلکه نشانههایی از آن در آداب و رسوم نیز باقی مانده است.
پیش از جشن نوروز در تقویم زرتشتی گاهنبار پنجه برگزار میشده است که جشن آفرینش انسان و مردم است و ده روز فروردیان که شامل پنجه کوچک و پنجه بزرگ است و فروهر درگذشتگان به خانههای خود باز میگردند.
در روز اورمزد از ماه فروردین که به اورمزد روز مردگان نیز خوانده میشده است، بنا بر آداب برای بزرگداشت و احترام ارواح درگذشتگان و نیاکان فروردینیشت خوانده میشده است. همچنین مردم به دخمه یا برج خاموشان رفته و به زیارت آرامگاه درگذشتگان میپرداختند. این رسم البته در تاریخ بخارا نیز آمده که بنابر آن پیش از طلوع آفتاب نوروز هر مردی به یاد سیاوش خروسی میکشته است.
در پایان باید بگوییم که نوروز بازمانده آیینی مقدس است که در آغاز سال و در پارهای از زمان کرانمند برگزار شده و به مسئله آفرینش و مرگ انسان نخستین و سپس باززایی او میپردازد.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
کد خبر : 283013 ساعت خبر : 11:20 ب.ظ