چنارهای خرمآباد؛ از یادها رفته!
پایگاه خبری گلونی، محسن تیزهوش – تحلیلگر محیط زیست: در جهان امروز پرداختن به ساختارِ زیستی و اکولوژیک شهرها سبب بازگشت آرامش به محیط زیست انسانی میشود؛اگر در راستای مدرن شدن حرکت میکنیم نباید تنها صنعتی شدن و ماشینی شدن را اولویت قرار داده و شرایط حاکم بر اقلیم را نادیده بگیریم زیرا فاصله گرفتن از ابعادِ طبیعی و محیطی برای ما انسانها تنها تنش و آسیبهای عمیق اجتماعی و زیستی را به همراه داشته است. در این میان خرمآباد بهعنوان یکی از شهرهای زاگرس نشین میزبان چنارهای قدیمی و زیبایی است که چهره شهر در آغوش خود گرفته تا در روزهایی که ذرات ریز معلق”ریزگردها” به سراغِ ریههای انسانها میآیند،این چنارها باشند که چتر خود برای نجات ما بازکرده و وظیفه زیستی خود را انجام میدهند؛ اما آیا ما نیز وظیفه نگهداشت درست ازاینگونه ارزشمند را به سزاوارانه نشان دادهایم؟
چنارهای خرمآباد؛
“پلاتانوس اوریانتالیس” در آبدوستی شهره هست اما نسبت به خشکسالی و تنشهای محیطی بسیار مقاوم بوده و همین عاملی برای سنجش شرایط محیط زیست شهری بسیار مهم و راهبردی است؛اما در سالهای اخیر و در شهر خرمآباد آنچنانکه شایسته است به روزگارِ این پهنبرگ رسیدگی نشده است! بیش از ۵ سال است که از اوایل تیرماه شاهد خزان زودرس این درختان در مرکز استان لرستان هستیم و هرسال توجهها به حفاظت ازاینگونه خدمترسان کمتر شده و به ماشینی شدن شهر افزوده میشود؛ بدون شک بالا رفتن دما در روزهای داغِ تابستان تأثیر زیادی داشته و دارد اما این تمامِ ماجرا نیست! در محیط زیست شهری توجه به آبهای زیرزمینی،آلودگیهای ناشی از وسایل نقلیه و بهرهکشیهای انسانی بسیار مهم است؛ این در حالی است که در یک دهه اخیر آلودگی نوری نیز در خرمآباد بر روی زیستبوم شهری تأثیر منفی گذاشته که حاصل این تنشها را شرایطِ چنارها به انسانها نشان میدهند؛در موضوع آلودگی نوری تنها نورپردازیهای مردمپسند هدف نبوده و راهکارهای تبلیغاتی و استفاده از بیشازحد از نورهای اضافه بر ساختارِ تمامِ زیستمندان تأثیر گذاشته است!
چنارهای خرمآباد؛ از یادها رفته!
خرمآباد یک شهر صنعتی نیست اما چالشهای اختصاصی خود را دارد؛ دراینبین توجه به این موضوع که احتراق ناقص سوختهای فسیلی ناشی از فعالیت خودروها و موتورسیکلتها میتواند به شرایط اکولوژیکِ چنارها آسیب بزند زیرا بر اساس مطالعات انجامشده بیش از ۷۰ درصد از “منواکسید کربن” منتشرشده در هوا حاصل حملونقل و حرکت خودروها بوده در تردد و ایجاد ترافیکهای نسبتاً سنگین در خیابانهایی که درختان قدیمی چنار حضور دارند، نمیتواند بدون اثر باشد! بهراستی چرا امروز باید شاهد کوچک شدن و یا کماهمیت شدن پیادهروها و افزایش تردد ماشینها باشیم و آلودگی ناشی از آنها را بهسلامتی خود تحمیل کنیم؛ اینها نشانههای خوبی برای پیشرفت یک شهر نیست. در جهان امروز موضوع انسانمحوری در بسیاری از شهرها در دستور کار قرارگرفته تا با استفاده از حملونقل عمومی و استفاده از وسایلی همچون دوچرخه پایداری محیطی را تضمین و سلامتی مردم و زنده ماندن شاخصهای مهم زیستی اولویت باشد.
این در حالی است که در چالشِ پیش روی چنارها در خرمآباد موضوع افت آبهای زیرزمینی در اطراف این درختان میتواند یکی از دلایل بسیار مهمِ خشکیدگی و خزان زودرس نیز باشد، هرچند نمیتوان بهسادگی از کنار چالش جهانی تغییرات آبوهوایی و بالا رفتن متوسط سطح دمای کره مسکون بهویژه در منطقه کوهستانی زاگرس گذشت که نسبت به سالهای گذشته شاهد بالا رفتن سطح دما و تأثیر آن بر روی الگوهای مهم و محیط زیستی بودهایم. همانطور که در ابتدا نیز گفته شد، در سالهای اخیر هجوم ریزگردها نیز آسیبهای عمیقی بر شرایطِ بیولوژیکِ چنارهای خرمآباد تحمیل کرده است.
درنهایت تحلیل آنکه در مدیریت و برنامهریزی شهری توجه به حفاظت از درختان و فضای سبز یکی از راهبردهای مهم در پایداری شرایط محیطی و حرکت به سمت راهبردهای مدرنی است که انسانمحوری با رویکردِ توسعهی پایدار شهری در اولویت بوده و هرگونه شتابزدگی و اجرای برنامههای بهدوراز شناخت درست از شرایطِ اقلیمی و سرزمینی میتواند آسیبهای ناشناختهای را بر محیط زیست شهرها تحمیل کند.
پایان پیام
کد خبر : 55038 ساعت خبر : 3:26 ب.ظ