چند نکته درباره استندآپ کمدی تور رویال فمیلی

به گزارش پایگاه خبری گلونی: «تور رویال فمیلی» عنوان مجموعه استندآپ کمدی‌ست که به همت تعدادی از فعالان این حوزه به روی صحنه رفت. چهره‌هایی که از طریق برنامه تلویزیونی خندوانه، به شهرت رسیدند و یا شهرتشان بیشتر شد.

در هفته گذشته این گروه، مجموعه‌ای استندآپ را در کافه‌ای در مرکز تهران اجرا کرد. درباره اجرای مورخ ۷ اردیبهشت این گروه چند نکته قابل ذکر است:

وقت شناسی

در حالی که مجموعه اجراهای این برنامه حدود یک ساعت بود، اما آنچه اتفاق افتاد بیش از دو ساعت طول کشید. تأخیر نیم ساعته شروع برنامه و استراحتِ بیست دقیقه‌ای! میان سه اجرای اول و سه اجرای دوم، موجب شد تا حدود یک ساعت از زمان به بیهودگی سپری شود. مطمئناً انتظار از افرادی که نگاه انتقادی به خصوص با زبان طنز به برخی از حوادث دارند، این است که برای وقت دیگران ارزش قائل شده و از این بی‌برنامگی پرهیز کنند.

توجه به پیش زمینه‌های فرهنگی

در همان ابتدای برنامه فرهان معین‌زاده، به سه موضوع استندآپ کمدی در جهان اشاره کرد. «سیاست، مذهب و مسائل جنسی». اگرچه قابل حدس بود که با توجه به حساسیت بالای موضوع دوم، درباره آن صحبت نشود (و صحبت هم نشد)، اما همین جمله بهانه‌ای برای پرداختن به موضوعات جنسی، آن هم به صورت پررنگ در مجموعه استندآپ شد. اشارات غیرمستقیم زیاد و گاه کاملا مستقیم، بخش مهمی از اجراها را تشکیل داد.

این مسئله که سیاست، مذهب و مسائل جنسی سه موضوع استندآپ کمدی در جهان هستند دقیق نیست. محیط زیست هم یکی از موضوعات است. بدیهی است که منظور این است که به این سه موضوع در استندآپ کمدی در کشورهای دیگر بیشتر توجه می‌شود نه این که فقط به این سه موضوع بپردازند.

این جمله را بسیاری دیگر هم تکرار کرده‌اند و این طور نتیجه گرفته‌اند چون ما نمی‌توانیم مثل خارجی‌ها روی این سه موضوع آنچنان که باید مانور بدهیم پس دست‌مان بسته است.

مسائل جنسی در کمدی

باید بدانیم آن چه به معنی ارائه مسائل جنسی در کمدی غرب است یک شبه به دست نیامده است و بخشی از آن حاصل قرن‌ها تحولات فرهنگی و اجتماعی آنجاست. یعنی لزوما هر کاری که در فرانسه می‌کنند ما نباید انجام بدهیم چون زیرساخت فرهنگی و عرفی‌اش را نداریم. در این باره بیشتر خواهیم نوشت.

تفکری که از بین رفت

در طول اجرای این برنامه، به همان میزان که برخی از موضوعات جنسی، خنده مخاطبان را به همراه داشت، مسائل اجتماعی و سیاسی هم جذاب بود. دلیل این مدعا، میزان واکنش مخاطبان نسبت به این دو حوزه بود.

اما نکته مهم‌تر این است که در هیچ کدام از اشارات جنسی، صدای اصطلاحاً «تأسف یا نچ نچ» مخاطب شنیده نشد. حتی زمانی که در قالب یک موضوع جنسی اشاره‌ای کوتاه به حوادث ناگوار برای کودکان داشت.

اما همین تأسف بارها درباره موضوعات سیاسی و اجتماعیِ خالی از اشارات جنسی شنیده شد.

آیا جز این است که کمدی باید اثر تنبیهی بر مخاطب داشته باشد؟ یعنی کمدی نباید قبح مسئله‌ و یا مشکل اجتماعی را از بین ببرد و به خنده صرف بپردازد.

سیاست درست

در مجموعه استندآپ رویال فمیلی، بارها به مسائل سیاسی هم پرداخته شد. فضایی که می‌توان گفت بستر آن اگر مهیا شده است حاصل زحمت افرادی است که به طور دقیق و درست، مشکلات و دغدغه‌های سیاسی مردم را بازگو کردند.

قرار گرفتن بخشی از مجموعه استندآپ به خصوص در اجرای پایانی با اشارات سیاسی قابل تقدیر است. موضوعی که بستر آن تا همین مقدار فراهم است.

همخوانی با کافه

نکته بدیهی برای همه این است که هرچه تعداد افراد یک جمع کوچک‌تر باشد، پرداختن به برخی موضوعات صریح‌تر می‌شود و هرچه تعداد مخاطبان افزایش یابد، لزوم استفاده از ادبیات مناسب در انتقاد از برخی معضلات بیشتر احساس می‌شود.

به همین دلیل است که گاهی بیان برخی موضوعات در اجراهای تلویزیونی یا جشن‌ها، با انتقاد شدید مواجه می‌شود. چرا که آن صراحت برای آن جمع مناسب نیست. اما این حرف به این معنا نیست که اگر اجرایی در یک کافه صورت گرفت و مخاطبان تا این میزان محدود بودند، می‌توان به همین آسانی از اشارات جنسی و عیان و مستقیم سخن گفت.

برای خواندن دیگر نقدها روی این لینک کلیک کنید.

پایان پیام