ثبت خط و زبان لری در صفحهکلید گوگل
به گزارش پایگاه خبری گلونی، غلامرضا مهرآموز نوشت: قول داده بودم که به پاس درخواستهای مخاطبان عزیز هر یکی دو هفته در وقتهای آزاد یکی دو مقاله نوشته و برای انتشار در فرهنگستان بفرستم و خوشحالم که در اینجا به اولین تعهد به این قول عمل کنم.
و همچنین خوشحالم که نخستین پیامم در حکم یک کاربر عادی مصادف شده است با رویداد بسیار مهم و معناداری برای زبان لری که عبارت است از ثبت خط و زبان لری در صفحهکلید گوگل از امروز.
روزی که خط پاپریک را در سال ۱۳۷۴ ابداع کردم هیچگاه فکر نمیکردم که روزی در کیبوردهای جهانی هم ثبت شود آن روزها نه خبری از اینترنت بود و نه بازگشت جوانان به هویت بومی خود و پیش نخستین کسانی که عرضه کردم جز سردی، بیتفاوتی، تعجب دلسردکننده یا پوزخندی معنادار بازخوردی نگرفتم.
اما ثبت لری در صفحهکلید گوگل تنها یک کیبوردی برای لری نوشتن نیست بلکه آشنایی و اعتراف جهانیان باوجود هویت و زبانی به نام لری بهعنوان رکن رکینی از تمدن و فرهنگ ایرانی-اسلامی است.
پیوند زبان و فرهنگ لر با زبان و فرهنگ ایرانی و اسلامی
هدف اصلی از ابداع خط پاپریک نیز حفظ و تقویت پیوند زبان و فرهنگ لر با زبان و فرهنگ ایرانی و اسلامی و ادبیات پربار فارسی بود زیرا قبل از آن نیز از سال ۶۹ خط لری آساره ابداع شده بود که ویژه فرهنگنگاری لری بود ولی آساره بخاطر حفظ و تقویت این پیوندها منسوخ شد و جای خود را به پاپریک خطی لرشمول مبتنی بر الفبای عربی-فارسی داد.
همانگونهکه در مقاله ضرورت تدوین خط لری از دیدگاه علمی در اسفند ۱۳۹۲ توضیح دادهام تدوین خط برای لری بههیچوجه پدیدهای قومی نیست بلکه یک ضرورت علمی است، اولین دلیلش این است که در لری واجهایی وجود دارد که با رسمالخط موجود فارسی نمیتوان آنها را نوشت مثل یاء مجهول، دال معجم، انگما، شوا( نوعی کسره خفیف)، ذال معجم، لام یائی، او کشیده، دیفتانگ های مختلف او، ضمه پیشینی و….. که در اکثر موارد علاوه بر اینکه قابل نمایش با رسمالخط فارسی نیستند بلکه معنی را عوض میکنند یا بهاصطلاح علمی جفت کمینه(minimal pair) دارند.
از طرف دیگر با تغییر فتحه، کسره، و ضمه ….. معانی بسیاری از کلمات لری عوض میشود و چون هیچ سابقه خوانش و نگارش عام و ضابطهمند در لری وجود ندارد خوانش و نگارش نوشتههای لری بهویژه لری اصیل کار بسیار دشواری است.
ورود نهادهای رسمی حکومتی در پروژه خط لری مانند اداره ارشاد و جهاد دانشگاهی به قضیه تدوین خط برای لری در پروژه خط زاگرس که بنده نیز توفیق حضور چند جلسه در آن را داشتم خود تائید دیگری است دال بر اینکه تدوین رسمالخط برای لری یک ضرورت و دغدغه علمی و فرهنگی است نه کاری قومگرایانه.
ثبت خط و زبان لری در صفحهکلید گوگل
تاریخ زبان لری هیچگاه ۱۶ مهر ۱۳۹۷ را از یاد نخواهد برد زیرا نام و هویت لری را در کنار زبانهای جهان نشاند و بسیاری از کاربران جهان یک آشنایی صوری باوجود زبان و فرهنگی به نام لری در ایران خواهند داشت.
در بازنگری خط پاپریک برای کیبورد و ثبت در گوگل افراد و گروههای مختلفی به بنده کمک کردهاند و از نظرات آنها بهره گرفتهام که بعدها بهتفصیل نام آنها ذکر خواهد شد از همه آن بزرگواران صمیمانه سپاسگزارم. تاکنون دو نسخه بازنگری شده از پاپریک تهیهشده است که آنچه در گوگل ثبتشده نسخه ۱ بازنگری شده پاپریک است. مسلما پاپریک در آینده بهتر و بهینهتر خواهد شد.
خداوند متعال را به خاطر ثبت زبان و خط لری در پرکاربردترین صفحهکلید جهان سپاس میگویم و به تمام مردم عزیز لر و ایران تبریک میگویم.
پایان پیام
سپاس از شما.
افزون بر این ها لری یک الفبای خود پایه و مستقل می خواهد که آواها وصد ها ی لری را بر آورد. نمونه شمارشی وعدد داشته باشد و توانایی دستور نویسی یاهمان فرمول نویسی داشته باشد .گر چه الفبای امروزه ی فارسی عربی در اصل مال فلات ایران بود ه و فارسی زمان هخامنشیان بهتر از فارسی امروزی را می توان با آن گفت ولی این الفبا توان فرمول نویسی را پیدا نکرده است در حالی که الفبای لاتین و انگلیسی به این آیه رسیده اند والفبا های اوستایی توان فرمول نویسی را تا اندازه ای دارند .برای لری هم کار را باید از پایه آغاز کرد.
بدرود.
ڤایٱ مٱند یٱکاگرٛی گاٛشتاٛیٛ زایارٱیٛ لور….برٛۊهی لورسۊن
درود بر شرفت استاد
درود فراوان بر شما استاد بزرگوار که در فکر نگهداشت فرهنگ وزبان لری هستید ،خداوند بزرگ به شما وهمه خدمتگذاران به زبان وفرهنگ لر دازای عمر وسلامت عنایت کند.