صنایع دستی گیلان از مسگری تا کدوی منقوش
به گزارش پایگاه خبری گلونی: صنایع دستی گیلان از قدمت زیادی برخوردارند. در قدیم این صنایع دستی بنا به احتیاج مردم انواع مختلفی داشت.
چند نمونه از صنایع دستی گیلان
مسگری
مسگری از صنایع دستی سنتی است در گذشته بسیاری از لوازم منزل از مس بوده است.
ابزار کار
انبر، چکش، دم، سندان، قیچی است.
مواد مورد مصرف
مس و قلع است که جهت ساختن ظروف تازه و نو مورد استفاده قرار میگیرد و قلع برای سفید کردن ظروف است.
فن مسگری
برای کار ابتدا کوره مسگری را با زغال سنگ روشن نموده و در گذشته کورهها دارای یک دم بود که با نیروی دست کار میکرد و امروزه کورهها دم برقی دارند.
مس را داخل کوره گذاشته تا کاملاً سرخ شود، سپس با انبر آن را در آورده روی سندان گذاشته و با چکش آن را نرم میکنند.
مواد قلع را نیز پس از حرارت دادن با پارچه یا پنبه روی ظروف جهت سفید شدن ظرف میکشند. مسگری در لاهیجان از سابقهی بسیار طولانی برخوردار است.
نجاری
نجاری از جمله فنونی بوده که به دلیل وفور چوب در شهرستان از رونق ویژهای برخوردار بوده است، ساخت در و پنجره و انواع وسایل ساختمانی اهمیت زیادی داشته است.
ساخت انواع پنجرههای مشبک و زیبا از جمله کارهای نجاری بوده است.
ابزار کار
رنده ـ اره ـ چوب ساب ـ مته دستی ـ سنگ ـ پرگار ـ کمان.
مواد
انواع چوبهای جنگلی شامل: آزاد ـ بلوط ـ شمشاد ـ نراد.
خراطی
ساخت انواع لوازم چوبی از جمله انواع طبقهای چوبی، قاشق، کتره، گهواره و غیره در لاهیجان سخت مورد توجه بوده است.
پالان دوزی
به دلیل استفادهی مداوم از چهارپایان برای حمل و نقل پالان دوزی در شهرستان لاهیجان رونق داشته و از مشاغل پردرآمد بوده است.
ابزار کار پالان دوزی
سوزن ـ قیچی ـ نخ نایلونی ـ کیسه ـ میلهی آهنی
مواد مورد مصرف
کاه، جاجیم، پارچه، متقال، گونی، پوستهی برنج، لی (نوعی گیاه مردابی).
فن دوخت
برای دوخت پالان در آغاز گونی کنفی را به اندازهی مورد استفاده بریده و داخل آن را به وسیلهی میلهی آهنی با کاه و پوستهی برنج و لی پر مینمایند، آستر متقال یا نمد روی آن میدوزند و مورد استفاده قرار میدهند.
کدوی منقوش
از جمله صنایع دستی گیلان کدوی منقوش است. کدویی است زرد رنگ و میان تهی که مصرف خوراکی ندارد و از ویژگیهای آن؛ رشد سریع جدار خارجی آن است که گوشت آن بسیار کم است.
وقتی که کدو میرسد، دانههای داخل آن میریزد. کشاورزانی که به پرورش این نوع کدو مبادرت میورزند تختههای نقش و نگارداری دارند، که کدوی کوچک و در حال رشد را بر آن سوار می کنند.
وقتی کدو بزرگتر شد، کم کم نقش داخل قالب بر پوست آن ظاهر میشود و با دست هنرمند نقاش روی آن نقاشی می شود و خود کدو شکل هندسی جالبی میگیرد.
این کدو دو سر پیدا میکند؛ یکی بزرگتر و دیگری کوچکتر و وسط این دو سر که کمر کدو باشد، باریک است.
موارد استفاده
۱ ـ قلیان کوبی: از آن قلیان درست میکردند
۲ ـ پایه چراغ رومیزی
۳ ـ چراغ خواب
۴ ـ آباژور
۵ ـ به عنوان دکور و تزئین
۶ ـ ظرف جهت نگهداری بعضی از دانهها و اشیاء کوچک
۷ ـ برای فن آموزش شنا
۸ ـ در صید ماهی به صورت پره در دریا
محلهای تولید کدوهای منقوش
محل کشت و تولید این کدوهای منقوش بین دو شهر لاهیجان و لنگرود خصوصاًدر روستای لیالستان لاهیجان است.
پایان پیام