گفت‌وگوی دکتر سلیمان میرزاپور رشنو با برنامه «شمارش معکوس رادیو جوان» درباره لرهای فیلی عراق و لرهای ایرانی
تهیه‌کننده برنامه: مجتبی امیری، مجری و کارشناس: محسن رسولی
لرهای فیلی عراق
رادیو گلونی را بشنوید
لرهای فیلی عراق و لرهای ایرانی در گفت‌وگو با رادیو جوان
به گزارش پایگاه خبری گلونی، اشکان خورشیدوند در فصلنامه پریسک زاگرس نوشته است:
هویت قومی امروزه به مسئله‌ای مهم در میان جوامع تبدیل‌شده است و هر قومی به راه‌های گوناگون اعلام موجودیت می‌کند تا از داشته‌های تاریخی، فرهنگی و ادبی خود حراست کند.
مردم لر ازجمله اقوامی هستند که باوجود داشتن گذشته‌ای درخشان، امروز در خطر فراموشی هویت خود قرار دارند.
در سال‌های اخیر اصطلاحی به گوش می‌خورد که برای آن هیچ‌گونه سندیت و تاریخی وجود ندارد.
این اصطلاح درواقع «لر فِیلی» feyli است.
لرهای فیلی به زبان‌های لکی، مینجایی، کلهری و ملکی (مهکی) سخن می‌گویند و گستره لرستان کوچک یا بهتر بگوییم، لرستان فیلی را شامل می‌شود. همچنین لرهای فیلی عراق را از یاد نبریم.
در خصوص وجه‌تسمیه واژه‌ی فیلی نظریات گوناگونی مطرح است که قوی‌ترین آن‌ها می‌گوید:
این واژه معرب پهله یا پهلوی است؛ اما باید گفت که این واژه فارغ از ریشه و تاریخچه‌ی خود، از زمان حکومت والیان فیلی بر سرزمین لر کوچک، رواج پیداکرده است.
در سال ۱۰۰۶ هجری مهی و پس از مرگ شاهوردی خان آخرین اتابک لر کوچک، حسین‌خان فیلی به قدرت رسید و ازآن‌پس دوران حاکمیت والیان مقتدر فیلی آغاز شد و بر این مناطق حکمرانی کردند.
هرچند که بعدها قلمرو آن‌ها به پشتکوه محدود شد و با آمدن رضاخان نیز بهکلی منحل گشت.
مناطق کوچک به سبب حکمرانی والیان، لرستان فیلی نام گرفت که امروزه شامل لک، مینجایی، کلهر و مهکی (ملکی) است.
لر نام بخشی از جغرافیا و فرهنگ ایران زمین است
لرهای فیلی عراق و لرهای ایرانی
به گزارش چند رسانه‌ای گلونی، لر نام بخشی از جغرافیا و فرهنگ ایران زمین است که دارای تنوع زبانی، فرهنگی و اجتماعی بالایی است.
غیر از بخش‌‌های لرنشینِ استان‌های کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، بوشهر و فارس و…
بخشی از سرزمین اصلی لرنشین نیز در مرزهای سیاسی کشور عراق (میسان، دیاله و واسط) قرار گرفته است.
زیستن در این جغرافیای وسیع و پر جمعیت، و در همسایگی و هم زیستی با مردم فارس، کُرد، عرب و تُرک‌نژاد باعث شده است حوزه فرهنگی لری مجموعه‌ای از خرده‌فرهنگ‌ها باشد.
تا جایی که بررسی هر یک از مؤلفه‌های فرهنگی لری از موسیقی و زبان گرفته تا لباس و سبک زندگی، به ما نشان می دهد که «لری» فرهنگ و هویتی یک دست و یک رنگ نیست بلکه رنگارنگی و تنوع بالایی دارد.
پایان پیام
لروندان در طی تاریخ کهن خود فراز و نشیب های فراوانی داشتند ، و با تکیه بر فرهیختگان و روشنگران خود در زمان کنونی نیز از حوادث روزگار بسلامت خارج خواهند شد ، اتحاد و انسجام بین لرتباران برای اعتلای قوم لر بسیار اهمیت دارد ، ولی دشمنان ما همین مورد را هدف قرار میدهند و انشقاق لرها را رقم میزنند .
درود بر مردم کهن و جلیل لر ( مینجایی ، لک ، بختیاری ، ملکی ، هیرونی ( جنوبی ) و …)