ضرب المثل های گیلکی

به گزارش پایگاه خبری گلونی: ضرب المثل های گیلکی از تنوع بسیار زیادی برخوردارند. برخی از این ضرب المثل ها:

ضرب المثل های گیلکی

سیه چراغ هف جور مسئله دانه

(یک چراغ هفت جور وسایل لازم دارد. (منظور چراغ نفتی لامپ بوده) ـ ردیف کردن هر کاری را باید دنبال مشکلات آن دوندگی کرد.

مثل اینه کول دار جیر آغوز پیدا بکنی

(مثل این است در زیر درخت کول گردو پیدا کنی) یعنی یک امر انسجام نشدنی.

دیگ خوسرپوش پیدا بُوَده.

یکی از ضرب المثل های گیلکی است، (یعنی دیگ سرپوش خودش را پیدا کرده کنایه از: یک فردی مثل خودش را گشته پیدا کرده که با هم می‌توانند کنار بیایند.)

دوتا دیگ یکجا بمونی خوندش کونه

دو تا دیگ در یک مکان بماند و شاید به هم بخورد صدا ایجاد می‌کند.

کنایه از اینکه اگر دو نفر یا بیشتر در کنار هم باشند اختلافی و سرو صدائی هم خواهند داشت.

سگ گونه به گیر شال گونه بدو

به سگ می‌گوید بگیر و به شغال می‌گوید فرار کن.

کنایه از فردی که دوروست و به اختلافات دامن می‌زند.

گو شیر بَده بده یه دفعه لگد بزه هم فوده

یکی از ضرب المثل های گیلکی مرسوم است. گاو شیر داده یک دفعه با لگد تمام شیرهای جمع شده را ریخت.

کنایه از کسانیکه کارهای مثبتی انجام می‌دهند ولی بدنبال آن با یک حرکت بی جا آنرا منفی می‌کنند.

کولی کوته ناز بدی دوشو پلیه یقه کینه

بچه‌های کولی را ناز بدهی نوازش کنی تقاضای پلو با دوشاب را می‌کنند.

یعنی قصد کار نیکی را داشته باشی آن موقع با توقع بی‌جای افراد روبرو می‌شوی.

(دوشاب) شهد وشیره انگور پخته رقیق.

کولی‌ها ـ کولی الیات‌های دوره گرد قدیم در گیلان که با فال گرفتن زنان و دف و ساز و تنبک زدن مردان زندگی می‌کردند.

معمولاً رساندن کلمات گیلکی با نوشته و ادا کردن با گویش‌های منطقه فرق دارد ومشکل است.

سفتال فک چوب نشانه زئن

سفتال ـ نوعی زنبور است که نیش زدن آن دردآور و محل نیش متورم می‌شود حالا کسی بیاید لانه این زنبور را بهم بزند و انگولک بکند.

حالات آدم‌های شرور را دارد که آنها را تحریک بکنی می‌رساند.

پیچه هرجور توادیِی چهار دست و پا زمین آیه

گربه را هر طور پرتاب کنی چهار دست و پا به زمین می‌افتد.

کنایه از کسانی است که هر طور پیش بیاید خودشانرا با آن وفق می‌دهند.

پول می‌بَه دار نارده

یعنی پول را من از درخت نچیدم ـ مثلاً مثل برگ درخت به آسانی پول بدست درنیاوردم ـ در جواب کسانیکه توقع زیادی و یا دستی از کسی دارند. و یا داشته باشند.

سنگ خو جا سر سنگین دانه

سنگ در جای خود ثابت است و وزن دارد.

میرساند بعضی‌ها بی‌مورد خودشان را سبک نکنند.

کشکرت کشکرت ای نَه (اینه) وازکؤنَه

(زاغ زاغ را می‌بیند پرواز می‌کند، کنایه از چشم هم چشمی)

ماست خوری اسمَ پأردَه زاک گؤنه موماست خوانم

اسم ماست خوری را آورند بچه می‌گوید ماست می‌خواهم.

کنایه از افرادی است که تا درباره‌ی موضوعی صحبت می‌شود فوراً در آن زمینه تقاضائی از طرف دارند.

یکسال بشوم به طارم صد سال ده گرمی دانم

یکسال رفتم به منطقه طارم صد سال دیگر گرمی دارم.

شاید در قدیم منطقه کبدان فعلی نسبت به گیلان در تابستان ها گرمتر بوده به همین دلیل به اشخاصی که یکبار کاری را انجام می‌دهند و در تمام عمر از آن تعریف می‌کنند.

پایان پیام