پل معلق آمل و گنبد سلطانیه و نوآوری در تاریخ معماری ایران

به گزارش گلونی معماری در ایران بیش از ۶۰۰۰ سال تاریخ پیوسته دارد. این معماری نه‌تنها فراتر از مرز جغرافیایی ایران امروزی نمودی بارز دارد بلكه از نظر تنوع، پهنه وسیعی را در بر می‌گیرد.

در واقع معماری ایرانی دارای استمراری بوده كه هر چند بارها بر اثر كشمكش‌های داخلی و هجوم‌های خارجی دستخوش فترت یا انحراف موقتی شده، با این همه به سبكی دست یافت كه با هیچ سبك دیگری اشتباه نمی‌شود.

در این میان آثاری در تاریخ معماری ایران وجود دارند که نقطه عطفی در زمان خود ایجاد کردند. آثاری همچون گنبد سلطانیه در استان زنجان و پل معلق آمل در استان مازندران.

گنبد سلطانیه: این گنبد دارای ارتفاع ۴۸٫۵ و قطر دهانه ۲۵٫۵ است. که در سال ۷۰۳ (ه. ق) به دستور الجایتو (سلطان محمد خدابنده) جهت انتقال جسد علی ابن ابیطالب امام اول شیعیان از نجف به سلطانیه ساخته شد.

این بنا در مدت ۱۰ سال توسط ۳۰۰۰ نفر کارگر ساخته شد. تزیینات و نحوه ساخت این مقبره در واقع نقطه عطفی در معماری آن دوران بوده به این شکل که سبکی جدید را در معماری به‌وجود آورده که از معماری سلجوقی منفک شده‌ است.

پل معلق آمل: پل فلزی یا پل معلق آمل مربوط به دوره پهلوی است و در آمل، داخل شهر، جنب پل دوازده چشمه واقع شده‌ است.

پل معلق دو پل معلق یکسان کنار هم است که یکی از بناهای با شکوه و ارزشمند توریستی شهر آمل و ایران محسوب می‌شود. یکی از اولین نمونه‌های پل‌های بزرگ و جدید ایران است، این پل به نام پل معلق هم شناخته می‌شود.

به این علت آن را پل معلق می‌خوانند که اگر پایه‌های زیرین آن بر اثر سیل تخریب شود کمان‌هایی بالای آن را نگه می‌دارند. این پل را مهندسان آلمانی ساخته‌اند که سازه این پل به صورت یک معماری ایرانی است.

این اثر در تاریخ ۱۳۵۳/۱۲/۰۳ با شماره ثبت ۱۵۲۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.