شکل گیری خانه های تاریخی قاجار بر اساس روابط اجتماعی
به گزارش گلونی ساختار زنده محله‌های تاریخی تحت‌تأثیر تعاملات پیچیده اجتماعی در بین ساکنین محله و روابط آنها با محله‌های پیرامون شکل گرفته‌اند.
این روابط دارای سلسله مراتبی است که با تأثیر خود بر روی کالبد محله باعث به‌وجود آمدن مراکز خاصی در محله به‌عنوان مکان‌های شکل‌گیری تعاملات اجتماعی در اقشار مختلف جامعه از لحاظ سیاسی (میدان‌های مطرح شهر)، اقتصادی (چهارسو بازارها)، مذهبی (مساجد اعظم)، آموزشی (مدارس علمیه) و حتی موارد حل اختلافات (دیوان خانه و وکالت خانه) شده بود.
شکل گیری خانه های تاریخی قاجار
این مراکز در سه مقیاس کلان و در سطح شهر تا مقیاس میانی محله مثل مرکز محله‌ها و مقیاس خرد گذرها و خانه‌ها ایجاد شده بودند.
این طبقه‌بندی وسیع نشان از کهن‌الگوهای نهفته در بافت‌های تاریخی در تعاملات اجتماعی و پویایی اجتماعی دارد.
براین اساس این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که «ساختارهای کالبدی متقارن با تعاملات اجتماعی در مقیاس محله حکیم و گذرها و خانه‌های تاریخی برجای مانده آن در دوران قاجار کداماند؟».
تحلیل‌های انجام شده بر اساس رویکرد کیفی و پارادایم تفسیری – تاریخی بر روی بافت تاریخی محله حکیم نشان دهنده وجود ساختارهای کالبدی شاخص تعاملات اجتماعی در مقیاس‌های متفاوت در سطح محله و فرا محله‌ای است.
در مقیاس خرد (دیوان خانه و وکالت خانه)، در مقیاس میانی (گذرهای اصلی)، در مقیاس محلی (مساجد، تکیه‌ها، مدارس، بازار و بازارچه) و در مقیاس فرا محله‌ای (مساجد بزرگ شهر و میدان‌ها اصلی شهر) این ساختارهای تعاملات اجتماعی قابل مشاهده هستند.
نویسندگان: مریم قاسمی سیچانی، فاطمه میسمی، محسن افشاری، مرتضی نورایی
با معماری ایرانی و ویژگی آن بیشتر آشنا شوید
پایان پیام
