اِعمالِ قانون را صرف نکنید
پایگاه خبری گلونی، سیدرضا شکراللهی: فقط رسانههای عمومی، مثل رادیو و تلویزیون و روزنامهها، بهخصوص روزنامههای ورزشی، نیستند که غلطهای نوشتاری و گفتاری عجیب و غریب خلق میکنند و به خوردِ خلق میدهند.
در این زمینه، گاهی پلیس هم خود مجرم است و منبع صدور تخلف، البته از نوع زبان، که نه جریمه دارد و نه توقیف!
یکی از این غلطهای خندهدار، «اِعمال قانون کردن» است، که بعید میدانم در میان شما کسی توانسته باشد قسر دررفته باشد از این نوع اِعمال، به دست توانای پلیس راهنمایی و رانندگی!
ابتدا ترکیب درست «اعمال قانون» را در مکاتبات خود آوردند و کمکم آن را به گفتار خود هم کشاندند.
تا اینجای کار مشکلی نبود. عیب و ایراد از وقتی درآمد که شروع کردند «اعمال قانون» را صرف کردن و مصدر خندهدار «اعمال قانون کردن» را بر جریدهی دستور زبان فارسی حک کردند.
مثلاً نوشتند و گفتند: شما باید اعمال قانون بشوید؛ فلانی را ببرید، اعمال قانونی کنید؛ فلان تعداد راننده را اعمال قانون کردیم و…
اِعمالِ قانون را صرف نکنید
اِعمال بهطور خیلی ساده یعنی بهکاربردن. مثلاً اِعمالِ غرض یعنی بهکار بردن غرض. یا اِعمالِ نفوذ یعنی بهکار بردن قدرت و نفوذ، وتوصیه کردن.
بر این قیاس، اعمال قانون هم یعنی بهکار بردن و بهکار بستن قانون. تا اینجا درست.
حالا ببینید اگر این ترکیب را به زبان پلیسهای امروز استفاده کنیم، معنایش چه میشود. مثلاً این تیتر به نقل از مقامات راهنمایی و رانندگی:
«رانندگان متخلف اعمال قانون میشوند.» یعنی، رانندگان متخلف بهکار بردن قانون میشوند! خندهدار نیست؟
آنقدر خندهدار هست که حتا در سریال طنز شبانهی «خندهبازار»، بخشی را به شوخی با همین ترکیب جدیدالاحداث پلیس اختصاص داده بودند و هر شب یک نفر را اعمال قانون میکردند!
با قانون جمله بسازید، رانندگان متخلف را با آن جریمه کنید، کلاً قانون را اعمال کنید، حتا ترکیب «اِعمال قانون» را بهکار ببرید، اما مرحمت بفرمایید «اعمال قانون» را صرف نکنید و، نگویید و ننویسید:
اعمال قانون کردیم، اعمال قانون شدند و… درست است که در تخلفات زبانی، ما نه برگ جریمه داریم نه مجوزِ جریمه کردن، اما اجازهی خندیدن داریم و این برای شما خوب نیست جناب سروان!
پایان پیام