چوخای فیلی را در زبانهای لکی و مینجایی با لقب پیسه و سی پیسه (چوخا سی پیسه) میشناسند.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، چوقا، (به لکی: چوخا و به مینجایی: چوغا) یکی از لباسهای سنتی رایج در لرستان فِیلی بوده است. چوقای فیلی را میتوان با دقت در خطوط سیاه باریکتر اما بیشتر آن از چوقای بختیاری تشخیص داد.
همچنین چوقای فیلی تنگتر از نوع بختیاری است، سومین ویژگی متمایز کننده اینست که چوقای فیلی در پشت دارای چاک است.
چوقای فیلی در دزفول، کرمانشاه، بروجرد و خرم اباد تولید میشده که البته مرکز اصلی تولید آن در سالهای اخیر دزفول است.
چوخای فیلی لباس مردم لر
در چند دهه اخیر با تمرکز بیشتر رسانههای لرستان بر شال و ستره (نوع پوشش محلی دیگر لرستان فیلی) به نوعی چوقای فیلی را کمتر در معرض دید عموم گذاشتهاند تا جایی که عموم اکنون با دیدن چوقا صرفا آن را لباس بختیاری میپندارند در حالی که چوقا را باید لباس مشترک جمع کثیری از لران دانست.
لرستان فیلی کجاست؟
مردم لر ازجمله اقوامی هستند که باوجود داشتن گذشتهای درخشان، امروز در خطر فراموشی هویت خود قرار دارند. در سالهای اخیر اصطلاحی به گوش میخورد که برای آن هیچگونه سندیت و تاریخی وجود ندارد.
این اصطلاح درواقع «لر فِیلی» feyli است. لرهای فیلی به زبانهای لکی، مینجایی، کلهری و ملکی (مهکی) سخن میگویند و گستره لرستان کوچک یا بهتر بگوییم، لرستان فیلی را شامل میشود.
در خصوص وجهتسمیه واژهی فیلی نظریات گوناگونی مطرح است که قویترین آنها میگوید که این واژه معرب پهله یا پهلوی است؛ اما باید گفت که این واژه فارغ از ریشه و تاریخچهی خود، از زمان حکومت والیان فیلی بر سرزمین لر کوچک، رواج پیداکرده است.
در سال ۱۰۰۶ هجری مهی و پس از مرگ شاهوردی خان آخرین اتابک لر کوچک، حسینخان فیلی به قدرت رسید و ازآنپس دوران حاکمیت والیان مقتدر فیلی آغاز شد و بر مناطق لر کوچک حکمرانی کردند؛ هرچند که بعدها قلمرو آنها به پشتکوه محدود شد و با آمدن رضاخان نیز بهکلی منحل گشت. مناطق لر کوچک به سبب حکمرانی والیان، لرستان فیلی نام گرفت که امروزه شامل لک، مینجایی، کلهر و مهکی (ملکی) است.
نمونه ابیات لکی درباره چوخا:
کتن وه شون یک حالو خویه زا
چوخاکی حالو وه شون خویه زا
ار قاچاق ماری لا بگر ار مَر
نخوای باورو چوخات بوتئ تر
چوخای فیلی را در زبانهای لکی و مینجایی با لقب پیسه و سی پیسه (چوخا سی پیسه) میشناسند.
محسن کیهان نژاد
این هنرمند لرستانی که از سرنانوازان برجسته است در کنار شال و شتره از این چوغا نیز استفاده میکند.
چوغای راهراه فِیلی، لباس مردان لرستان + تصاویر
پایان پیام