شب چله در آذربایجان و رسوم نامزدی
به گزارش گلونی شب چله یا یلدا در جایی مانند آذرشهر در حوالی تبریز باید با هندوانه یا همان چیله قارپیز (هندوانهی یلدا)ای سپری میشود که از ممقان آوردهاند.
اردبیلیها هم از اواخر تابستان هندوانههای و خربزههای خود را در تور گذاشته و از آشپزخانه آویزان میکنند که تا شب یلدا سالم بماند و از چند شب مانده به یلدا شروع میکنند به تدارک دیدن غذا و انواع خوراکی. از خورشت هویج گرفته تا خورشت مسما. سفره اردبیلی باید رنگارنگ و سرشار از تنوع باشد. اما زینت اصلی سفره یلدا در اردبیل مهمانها و شوخطبعی آنهاست.
زمانی که همه دور سفره جمع شدند، درست بعد از تناول کردن غذا هندوانه و خربزه به سفره آورده میشود. یکی از مهمانها یا صاحبخانه هندوانه یا خربزه یا حتی ماست گرفته شده را با چاقو میبرد و میگوید: «قادا بالامیزی بو گئجه کسدوک.» یعنی درد و بلایمان را بریدیم وامشب عمرمان زیاد میشود. بعد نوبت به قصه گفتن و قصه شنیدن میرسد. این در حالی است که جمعی از میزبانان در حال تدارک گندم برشته یا قورقه هستند.
به همین سفره در مشکینشهر انگور، کشمش و برگه زردآلو اضافه میشود که با توجه به باغهای طلایی و سبز آن حوالی اصلا عجیب نیست.
در اقصی نقاط آذربایجان پسرهایی که تازه نامزد کردهاند، برای نامزد خود و خانوادهاش چیلهلیخ (چلهای) میفرستند. در مجمع چیلهلیخ هندوانه، حلوا، خشکبار، قوارهای پارچه و طلا وجود دارد. با این وجود میتوان گفت این رسم از شهر به شهر در آذربایجان با تفاوتهایی به اجرا در میآید.
جدای از رسمها، انواع بازی، رقص، تفأل زدن به حافظ، آوازهخوانیها و شعر خواندنها جمله چیله ییز موبارک اولسون (چله شما مبارک باشد) جمله این روزهای جایجای آذربایجان است.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری